تبيين ابعاد حضور ديوانسالاري ايران در صيد و تجارت مرواريد در خليج فارس(سده 13ق/19م)

ارتباط حكومت ايران با فرهنگ صيد و تجارت مرواريد در بنادر و جزاير خليج‌فارس كه در قالب يك صنعت با سازوكاري سنتي و باستاني تلقي مي‌شود، نقش مهمي در بازشناسي مفاهيم تاريخي و سنتي حاكم بر مناسبات سياسي، اجتماعي و اقتصادي ساحل‌نشينان خليج‌فارس و هويت تاريخي اين منطقه دارد. معيشت ساكنان بنادر و جزاير تا حدود زيادي به اين كالاي مهم و درآمدزا وابسته بوده‌است، اين وابستگي همراه با اتكاي اين صنعت بر مهارت و دانش بومي، سبب نقش مهم اين كالا در تداوم حيات سنتي و فرهنگ و هويت ساحل‌نشينان در دوران استعمار شد. اين مقاله با رويكردي تحليلي و بر اساس برخي شواهد تاريخي وبا هدف بررسي ماهيت و ابعاد نظام ديوان‌سالاري غيرمستقيم و نيابتي در منطقه خليج‌فارس به‌دنبال پاسخ به اين پرسش اساسي است كه ابعاد حضور ديوانسالاري ايراني در صيد و تجارت مرواريد در منطقه خليج‌فارس را از چه زواياي بايد مورد بررسي قرار داد؟ فرض غالب بر اين است كه با توجه به اهميت صنعت مرواريد و تأكيد محققين بر وجود ضوابط و يك عرف باستاني، ديوان‌سالاري به‌طور غير مستقيم در مديريت صيدگاه‌ها و انتظام امور مربوط به صيدگاه‌ها و صيادان مرواريد نقش داشته‌است.