واكاوي رويكرد انتقادي احسان طبري به باستان گرايي حكومت پهلوي

رويكرد انتقادي احسان طبري به ايدئولوژي باستانگرايي حكومت پهلوي، مواجهه‌اي‌ست ايدئولوژيك، خصمانه و ستيزه‌جويانه كه در بافت گفتماني و فضاي سياسي ايران در اين دوره داراي معناست. طبري تلاش مي‌كند به مثابه‌ي صدايي غيرهمگون و ناهمساز، گفتمان رسميِ باستانگرايانه‌ي حكومت پهلوي را به چالش بكشد. اين رويكرد، بيش از آنكه دغدغه‌ي اتكا بر مستندات تاريخنگارانه داشته باشد، خصلتي مبارزاتي، ايدئولوژيك و سياسي دارد و تابعي ست از موقعيت سياسي- ايدئولوژيكي مورخ در قامت يك ايدئولوگِ چپِ مبارز و دلبسته به منطق نظري ماركسيسم در بازخواني تاريخ. اين رويكرد انتقادي، واجد چند خصلت پراهميت است: نخست اينكه روايت رسميِ تفاخرآميز و پرشكوه حكومت پهلوي از مفهوم بنيادينِ شاهنشاهي را در چشم‌اندازي اخلاق‌گرايانه- عبرت آموز و با گنجاندن آن ذيل مفهوم انحطاط، به چالش مي‌كشد، دوم اينكه خصلت‌هاي نژادي- ملي‌گرايانه‌ي اين ايدئولوژي باستانگرايانه را با اتكا بر مفهوم انترناسيوناليسم مورد حمله قرار مي‌دهد، و سوم، با طرح برخي ديدگاه‌هاي انتقادي، نهادسازي‌هاي برآمده از اين جهان‌بيني باستانگرايانه را برآمده از نوعي توهم تاريخي ارزيابي مي‌كند كه راه به شوينيسم نهادين مي‌برد. در اين پژوهش، با رويكردي تحليلي، بينش انتقادي احسان طبري به ايدئولوژي باستانگرايي حكومت پهلوي مورد واكاوي قرار خواهد گرفت و تلاش مي‌شود تا لايه‌هاي متعدد اين رويكرد انتقادي و عوامل موثر بر شكل‌گيري آن و نيز بسترهاي برسازنده‌ي آن به پرسش گرفته شود.