تأثير عوامل سياسي ‌اجتماعي بر ركود و انحطاط اقتصادي ايران در دورۀ افغان‌ها (1135‌ - ‌1142 هـ ‌ق)

سقوط سلسلۀ صفويه در سال 1135ه.ق، ناشي از بحران‌هاي اقتصادي، سياسي، نظامي و ايدئولوژيكي؛ زمينه را براي نيروهاي موازي قبيله‌اي باز كرد؛ يكي از مهم‌ترين مسائل اين دوره تأثير اوضاع نابسامان سياسي اجتماعي بر اقتصاد جامعه است. بي‌ثباتي سياسي، هرج‌ومرج، استقرار نظام ملوك‌الطوايفي در مدت كوتاهِ سروري افغان‌ها جامعۀ ايران را درگير مسائلي كرد و از همه مهم‌تر اينكه حيات اقتصادي ايران را تحت تأثير خود قرار داد. سؤال اصلي نوشتار حاضر اين است كه اقتصاد ايران در دورۀ افغان‌ها چگونه از عوامل سياسي اجتماعي تأثير پذيرفته و دچار ركود و انحطاط شده است؟ به‌منظور يافت پاسخ اين پرسش با تكيه‌بر روش توصيفي تبييني، شرايط اقتصادي و تأثير عوامل سياسي اجتماعي بر وضع موجود بررسي شد و چنين به نظر رسيد كه نبود ثبات و امنيت سياسي، پيدايش مراكز متعدد قدرت، اخذ ماليات‌هاي سنگين، ناامني راه‌ها، قتل و غارت و كاهش جمعيت فعال كشور منجر به ركود و انحطاط اقتصادي و توقف توليد و تجارت داخلي و خارجي در دورۀ افغان‌ها شده است.