اقرارنامه‌هايي به فارسيِ نوِ متقدّم از ناحيۀ باميان (395-430 هجريِ قمري)

در اين مقاله، هشت اقرارنامۀ كهنِ اسلامي به فارسيِ نوِ متقدّم، محفوظ در كتابخانۀ ملّيِ اسرائيل، تصحيح شده‌است. اين اقرارنامه‌ها بخشي از گنجينه نُسَخِ موسوم به «گنيزۀ افغانستان» است كه از قرارِ معلوم در ناحيۀ باميان در مركزِ افغانستان بازيافته شده‌است. اين هشت اقرارنامه، مورَّخِ 395-430 هجريِ قمري، به‌گمان كهن‌ترين اسنادِ حقوقيِ بازمانده به‌زبانِ فارسيِ نو است. از تاريخِ اين اسناد برمي‌آيد كه اسنادِ حقوقيِ اسلامي در ناحيۀ باميان (و گويا در مناطقِ ديگرِ شرقِ ايران) از همان آغازِ سدۀ پنجم به فارسي نوشته مي‌شده‌است. ديگر اين‌كه بررسيِ دقيقِ ساختارهايِ قالبيِ اين اقرارنامه‌ها نشان از آن دارد كه اين ساختارها به‌تأسي از ساختارهايِ حقوقيِ عربي نوشته شده‌است، و اين خود نشان‌دهندۀ مراحلِ نخستينِ نوشتارِ حقوقي به زبانِ فارسيِ نو است