جايگزيني كنجاله سويا با كنجاله دانه كنجد در جيره غذايي ماهي قزل‌‌آلاي رنگين‌‌كمان (Oncorhynchus mykiss) و تأثير آن بر شاخص‌هاي رشد، تغذيه، تركيبات بيوشيميايي لاشه و آنزيم‌هاي كبدي

در آزمايش حاضر، استفاده از كنجاله روغن كشي شده دانه كنجد در جيره ماهي قزل‌‌آلاي رنگين‌‌كمان در سطوح مختلف به جاي كنجاله سويا مورد ارزيابي قرار گرفت. به همين منظور تعداد 4 تيمار آزمايشي هركدام با 3 تكرار در قالب طرح كاملاً تصادفي در نظر گرفته شد. تيمارها عبارت بودند از تيمار شاهد (T0) بدون كنجاله كنجد و سه تيمار آزمايشي T5، T10 و T15 به‌ترتيب حاوي 5، 10 و 15 درصد از كنجاله كنجد كه بچه ماهيان 20 گرمي قزل‌‌آلاي رنگين‌‌كمان به مدت 8 هفته با اين جيره‌ها تغذيه شدند. در پايان آزمايش شاخص‌هاي رشد و تغذيه شامل وزن نهايي، ضريب رشد ويژه، درصد افزايش وزن، ضريب تبديل غذايي، نرخ بهره‌وري چربي و نيز مصرف غذا اختلاف معني‌داري را ميان تيمارهاي مختلف نشان نداد (0.05 p). البته در شاخص نرخ بهره وري پروتئيني اختلاف معني‌دار ميان تيمارهاي T10 (0.0±23.01) و تيمار T15 (0.0±21.0) به‌وجود آمد. در ارتباط با شاخص كبدي، شاخص احشايي و ضريب چاقي نيز اختلاف معني‌‌دار ميان تيمارهاي آزمايشي مشهود بود به‌طوري‌كه بيشترين آنها به‌‌ترتيب مربوط به تيمار T10 (1.00±7.02 درصد)، T10 (6.0±29.25 درصد) وT15 (1.0±5.0) بود و كمترين آن‌ها نيز به‌‌ترتيب در تيمارهاي T15 (0.02±0.99 درصد)، T15 (5.0±78.18 درصد) و T0 (1.0±3.01) مشاهده شد. اندازه‌‌گيري تركيبات بيوشيميايي عضله نيز اختلاف معني‌‌دار (0.05 p) را در ميزان پروتئين، چربي و رطوبت ماهيان مربوط به تيمارهاي مختلف نشان دادند، اما در ميزان خاكستر اختلاف معني‌‌دار نبود. مقايسه ميانگين سطوح فعاليت آنزيم‌هاي كبدي نيز اختلاف معني‌‌داري را ميان تيمارهاي مختلف نشان داد (0.05 p) به‌طوري‌كه ميزان فعاليت آنزيم آلانين آمينوترانسفراز و آسپارتات آمينوترانسفراز همراه با افزايش كنجاله كنجد كاهش معني‌‌دار نشان دادند و بالعكس سطح فعاليت آنزيم آلكالين فسفاتاز همراه با افزايش سطح جايگزيني، افزايش معني‌‌دار پيدا كرد (0.05 p). با توجه به نتايج كسب شده، مي‌توان بيان كرد كه استفاده از كنجاله كنجد به جاي كنجاله سويا در جيره ماهي قزل‌‌آلاي رنگين‌‌كمان تا سطح 75 درصد، تأثير معني‌‌دار بر شاخص‌هاي رشد و تغذيه‌اي ماهي قزل‌‌آلاي رنگين‌‌كمان نداشت و موجب ارتقاء سلامت و كيفيت لاشه اين ماهي نيز گرديد.