بررسي عملكرد دستگاه‌هاي اتوكلاو در فرآيند استريليزاسيون با استفاده از روش بيولوژيك در مراكز دندانپزشكي شهر بيرجند در سال 1398

امروزه با توجه به شيوع بيماري‌هاي عفوني و خطر انتقال عفونت در مراكز دندانپزشكي، كنترل عوامل عفوني از اهميت بسزايي در دندانپزشكي برخوردار مي‌باشد. با توجه به اهميت عملكرد صحيح اتوكلاو در فرآيندهاي دندانپزشكي، اين مطالعه با هدف بررسي عملكرد دستگاه‌هاي اتوكلاو در فرآيند استريليزاسيون با استفاده از روش بيولوژيك در مراكز دندانپزشكي شهر بيرجند به انجام رسيد. در اين مطالعه مقطعي- تحليلي، تمام 65 مركز دندانپزشكي در شهر بيرجند انتخاب شدند. پس از تكميل پرسشنامه نحوه استريليزاسيون وسايل و مشخصات اتوكلاو، به منظور پايش بيولوژيك دستگاه‌هاي اتوكلاو از ويال حاوي اسپور باكتري ژئوباسيلوس استئاروترموفيلوس استفاده شد. پس از اتمام سيكل اتوكلاو، ويال هاي بيولوژيك به مدت 48-24 ساعت در دماي 55 درجه سانتي‌گراد انكوبه شدند. داده‌هاي حاصل با استفاده از آزمون‌هاي Chi-Square يا Fisher exact در نرم‌افزار SPSS 18 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. از بين 46 مركز (71 درصد) شركت‌كننده در اين مطالعه، در 36 مركز (83/7 درصد) از اتوكلاو كلاس B استفاده مي‌شد. از 34 (77/3 درصد) مركزي كه پايش عملكرد دستگاه اتوكلاو انجام مي‌شد، در 24 مركز (70/5 درصد) روش شيميايي، 6 مركز (17/5 درصد) روش فيزيكي و 4 مركز (12 درصد) روش بيولوژيك مورد استفاده قرار مي گرفت. در پايش بيولوژيك فرآيند استريليزاسيون اتوكلاو در اين مطالعه، عملكرد يك اتوكلاو (2/2 درصد) نامناسب گزارش شد و اين عملكرد ارتباط معناداري با تعداد دفعات استفاده از اتوكلاو داشت. عليرغم اينكه پايش بيولوژيك عملكرد اتوكلاو در تعداد زيادي از مراكز دندانپزشكي شهر بيرجند انجام نمي‌شود؛ اما نتايج اين مطالعه نشان داد كه دستگاه‌هاي اتوكلاو بسياري از مراكز دندانپزشكي عملكرد مناسبي در فرآيند استريليزاسيون داشتند. با توجه به اهميت عملكرد صحيح اتوكلاو در فرآيندهاي دندانپزشكي، نظارت بر كنترل كيفي مناسب دستگاه‌هاي اتوكلاو در مراكز دندانپزشكي مي‌تواند مورد توجه باشد.