تبيين ابعاد درگيري تحصيلي بر اساس ادراك حمايت اجتماعي در دوره گذار به دبيرستان با نقش واسطه‌اي ادراك خودارزشمندي و بهزيستي ذهني و نقش تعديل‌كنندگي جنسيت و پايگاه اجتماعي_اقتصادي

مقدمه: دوره‌ هاي گذار تحصيلي، دوره ‌هايي هنجاري و چالش ‌برانگيز در رشد محسوب مي ‌شوند كه مي ‌توانند به عنوان نقاط عطفي در مسير تحصيلي عمل كرده و با ايجاد تغييراتي در سطح شناختي، عملكردهاي تحصيلي دانش ‌آموزان را تحت تاثير قرار دهند. مطالعه حاضر با تكيه بر مدل نظام خويشتن در رشد انگيزش، به بررسي اثرات حمايت ادراك شده از سه عامل اجتماعي (والدين، معلمان و همسالان) بر احساس خودارزشمندي، بهزيستي ذهني و ابعاد درگيري تحصيلي با نقش تعديل ‌كنندگي جنسيت و پايگاه اجتماعي_اقتصادي پرداخت. روش كار: پژوهش حاضر از نوع معادلات ساختاري بود. در اين راستا 578 دانش‌آموز (271 ‌پسر و 307 ‌دختر) واقع در دوره‌ گذار تحصيلي متوسطه دوم شهر تهران با استفاده از روش نمونه ‌گيري خوشه‌اي چند مرحله‌اي انتخاب شدند و مقياس ‌هاي ادراك حمايت (2015)، پرسشنامه چهار عاملي درگيري تحصيلي (2011)، مقياس خودارزشمندي (1965)، مقياس شناختي بهزيستي ‌ذهني (1984) و مقياس هيجاني بهزيستي ‌ذهني (1988) را تكميل كردند. داده ‌ها با استفاده از روش مدل ‌يابي معادلات ساختاري مورد تحليل قرار گرفت. يافته ‌ها: نتايج نشان داد كه  اولا ادراك حمايت به وسيله هر سه عامل اجتماعي (والدين، معلمان و همسالان) به طور مثبت پيش ‌بيني ‌كننده احساس خودارزشمندي، بهزيستي ذهني و درگيري تحصيلي دانش‌آموزان است. ثانيا با بررسي مدل نظري مشخص شد كه اثر غيرمستقيم و معنادار ادراك حمايت بر ابعاد درگيري تحصيلي به وسيله هر دو متغير بهزبستي ذهني و احساس خودارزشمندي واسطه ‌گري مي ‌گردد. نتايج رگرسيون سلسله ‌مراتبي نشان داد كه جنسيت داراي نقش تعديل ‌كنندگي و جايگاه اجتماعي اقتصادي فاقد اين نقش بود. نتيجه ‌گيري: اين پژوهش بر اهميت هدف قرار دادن هر سه عامل اجتماعي در مداخلات چند سطحي با هدف ارتقاء درگيري تحصيلي، بهزيستي ذهني و احساس خودارزشمندي دانش‌آموزان اين دوره از انتقال تاكيد مي‌كند.