مقايسه اثربخشي روان درماني مبتني بر فرهنگ و درمان شناختي‌رفتاري بر افسردگي و افكار خودكشي باتوجه به نقش تعديل گر نوروتروفيك مشتق شده از مغز در دختران نوجوان

مقدمه: افسردگي و خودكشي از مشكلات عمده در نظام سلامت در تمام جهان هستند و تحت تاثير عوامل زيستي، رواني و اجتماعي_فرهنگي مي ‌باشند. هدف پژوهش حاضر مقايسه روان درماني مبتني بر فرهنگ با درمان شناختي_رفتاري بر افسردگي و افكار خودكشي در دختران نوجوان با توجه به نقش تعديل گر عامل نوروتروفيك مشتق شده از مغز بود. روش كار: پژوهش نيمه‌ آزمايشي (پيش ‌آزمون_پس ‌آزمون، با گروه كنترل) بود. جامعه پژوهشي شامل دانش ‌آموزان دختر 15 ساله شهر اصفهان بودند كه به روش خوشه‌ اي چند مرحله ‌اي 45 نفر از ميان آنان انتخاب شده و به روش تصادفي در 3 گروه درمان شناختي_رفتاري، روان درماني مبتني بر فرهنگ و گروه كنترل گمارده شدند. هر دو گروه مداخلاتي شامل 12 جلسه آموزش نوجوانان و 3 جلسه آموزش والدين بود. متغيرها از طريق پرسشنامه افسردگي بك-2، مقياس چندنگرشي تمايل به خودكشي (اورباخ و همكاران، 1981) و سنجش نمونه هاي خون بررسي گرديدند. داده ‌ها با استفاده از نرم ‌افزارSPSS-24  و آزمون كوواريانس چند متغيره تحليل شدند. يافته‌ ها: اثربخشي هر دو مداخله بر عامل نوروتروفيك مشتق شده از مغز در خون افراد به عنوان متغير وابسته معنادار نبود و همچنين عامل نوروتروفيك مشتق شده از مغز در خون اثرات هيچ يك از دو مداخله متغيرهاي وابسته را تعديل نكرد (0.05≤P). اثربخشي هر دو مداخله بر كاهش ميزان افسردگي و نيز كاهش افكار خودكشي معنادار بود اما تفاوت اثربخشي دو گروه بر ميزان افسردگي معنادار نبود (0.05≤P). نتيجه ‌گيري: تعامل عامل نوروتروفيك مشتق شده از مغز با مداخلات روان ‌شناختي؛ ممكن است تحت تاثير متغيرهايي باشد كه هنوز شناسايي نشده و نيز روان درماني مبتني بر فرهنگ در مقايسه با درمان استاندارد شناختي_رفتاري، اثربخشي خوب و قابل توجهي بر افسردگي و افكار خودكشي در دختران نوجوان داشت.