چشم‌انداز معاهده 2017 ممنوعيت سلاح‌هاي هسته‌اي و پيامدهاي آن بر ايران

معاهده‌ ممنوعيت سلاح‌هاي هسته‌اي در20 سپتامبر سال 2017 تصويب شد و تاكنون (تير 1401) 60 دولت به آن ملحق شده‌اند. اين معاهده كه آخرين اقدام حقوقي جامعه بين‌المللي عليه سلاح‌هاي هسته‌اي تلقي مي‌شود، در22 ژانويه 2021 لازم‌الاجرا شد. جمهوري اسلامي ايران، به‌رغم اينكه متن معاهده را در اجلاس 7 جولاي 2017 سازمان ملل متحد در نيويورك تأييد كرد، هنوز به عضويت ‌آن درنيامده است. اينكه اجراي اين معاهده تا چه ميزان مي‌تواند بر فرايند نامشروع‌سازي و حذف تسليحات هسته‌اي در جهان اثر گذاشته و الحاق يا عدم الحاق ايران به آن چه پيامدهايي مي‌تواند براي كشور در پي داشته باشد، سؤالي است كه مقاله حاضر با روش توصيفي تحليلي به بررسي و ارزيابي آن‌ پرداخته است. نگارندگان مقاله بر اين باورند كه اجراي معاهده فرايند نامشروع‌سازي، خلع و حذف سلاح‌هاي هسته‌اي در جهان را تسريع و تشديد كرده و فشارها عليه دولت‌هاي دارنده چنين سلاح‌هايي را افزايش خواهد داد. درعين‌حال نظر به مخالفت سخت دولت‌هاي دارنده سلاح هسته‌اي با معاهده، تحقق اهداف معاهده مي‌تواند با موانعي روبه‌رو شود. همچنين پيوستن به اين معاهده، ضمن اينكه مي‌تواند تأثير مثبتي بر جايگاه بين‌المللي ايران در مبارزه با سلاح‌هاي هسته‌اي و پايبندي به شفافيت هسته‌اي داشته باشد، چالش‌هاي بين‌المللي جديدي نيز براي آن به دنبال خواهد داشت.