پارلماني‌سازي سياست خارجي در عصر پساسياست

مشاركت پارلمان در سياستگذاري خارجي، تلاش براي فهم موازنه بين قواي مجريه و مقننه است. چنين دركي به‌مثابه فرايند بي‌وقفه سنجش قدرت و ادامه كشمكش بين امتيازات سنتي حاكميت و حكمراني دمكراتيك، پاسخي به تحولات نظام سياسي و بين‌المللي است. اما دافعه سياست بين‌‍‌‌‌الملل براي رأي‌دهندگان، روابط قدرت در سيستم‌هاي دمكراتيك، پيچيدگي چانه‌زني‌هاي بين‌الملل، فرسايشي شدن فرايندهاي تصميم‌گيري در پرتو قدرت وتوي پارلمان و پيشوايي منطق محافظه‌كاري در منظومه سياست جهاني باعث غفلت از نقش پارلمان در سياست خارجي شد. حال آنكه گذار به دوران پساسياست كه ظهور نيروهاي اجتماعي جديد و تأثيرگذار بر مناسبات سياسي به‌عنوان يكي از شناسه‌هاي آن شناخته مي‌شود، به تغيير منزلت و جايگاه پارلمان در سياست خارجي منجر شده است. ملهم از اين تحول، پرسش اصلي پژوهش اين است كه كارويژه پارلمان در سياستگذاري خارجي در زيست‌سياسي جديد با چه تغييري مواجه شد؟ ايده اصلي پژوهش اين است كه افزايش سطح ارتباطات ميان ملت‌ها، ظهور نيروهاي سهم‌خواه در تصميم‌سازي‎ها، كاهش انحصار دستگاه اجرا بر سياستگذاري خارجي و پارلماني شدن سياست خارجي باعث تغيير الگوها، رويه‌ها و راهبردهاي سياست خارجي در عصر جديد شده است. اين پژوهش با كاربرد نظريه جامعه‌شناسي كثرت‌گرا و روش‌شناسي تحليلي ـ تطبيقي، دست به آزمون فرضيه مي‌زند. يافته‌ها نشان مي‌دهد با عنايت به حاكميت، منزلت، اعتبار و محيط پارلمان به‌عنوان سازوكارهاي نفوذ بر سياستگذاري خارجي، پارلماني شدن سياست خارجي را علت و نتيجه فرايند دمكراتيك‌سازي مي‌داند كه با خارج كردن قدرت سياستگذاري و تصميم‌گيري از حصر حكومت، دست به تعامل فراحكومتي مي‌زند.