تجارب استادان حوزه علوم انساني از ويژگي هاي كتاب درسي دانشگاهي به منظور طراحي الگوي تدوين كتاب درسي دانشگاهي : يك مطالعه كيفي پديدار شناسي

پژوهش حاضر با هدف بررسي تجارب استادان از شناسايي ويژگي‌ هاي كتاب درسي دانشگاهي از ديدگاه استادان دانشگاه‌ هاي دولتي تهران انجام‌ شده است. رويكرد اين تحقيق و راهبرد آن از نوع كيفي پديدارشناسي است. تعداد افراد مشاركت‌ كننده در پژوهش نوزده نفر از استادان دانشگاه بودند كه به‌صورت هدفمند گلوله‌ برفي به مشاركت دعوت شدند. ابزار گردآوري داده ‌ها، مصاحبۀ نيمه ‌ساختمند بود كه به‌ صورت ديداري و شنيداري ضبط و محتواي آن‌ها به‌صورت متني پياده‌ سازي شد. روش تجزيه‌ و تحليل اطلاعات، تحليل انعكاسي يا تأملي با استفاده از روش شش ‌مرحله‌اي ون متن (1996) بود. داده‌هاي مصاحبه در سه مرحله كد گذاري توسط نسخۀ 2018 نرم‌ افزار مكس كيوداي مورد تحليل قرار گرفتند. نتايج نشان داد مهم‌ترين ويژگي‌ هاي كتاب درسي دانشگاهي دو مضمون: شايستگي‌هاي نرم (غير فني) و شايستگي‌ هاي سخت (فني) است كه زيرمضمون‌ شايستگي‌ هاي نرم: اعمال ذهني و تفكر، نگارشي، رويكرد فرهنگي، فعاليت‌ هاي يادگيري، رويكرد اجتماعي، نياز يادگيرندگان، ظاهري، رويكرد پرورشي و محتوايي و زيرمضمون‌ شايستگي‌ هاي سخت: اهداف، رويكرد آموزشي، رويكرد برنامۀ درسي، ساختاري و ارزيابي و سنجش مي‌ باشد. براي طراحي الگو ابتدا روايي محتوايي از طريق پرسش ‌نامه‌اي با چهارده گويه مورد اعتبارسنجي سي نفر از استادان دانشگاه كه با نمونه‌ گيري در دسترس انتخاب‌ شده بودند، مورد نظرخواهي قرار گرفت و روايي محتوايي سيزده مؤلفه تأييد شد و مؤلفه پرورشي در الگو حذف گرديد. به‌منظور اعتبار داده‌ ها، از معيارهاي پيشنهادي گوبا و لينكلن (1989) قابليت اعتبار، قابليت اعتماد، تأييد پذيري و قابليت انتقال استفاده شد.