اثر محلول‌پاشي نانوكود و متانول بر ويژگي‌هاي مورفوفيزيولوژيك گندم ديم در شرايط آبياري تكميلي

آبياري تكميلي موجب تعديل خسارات ناشي تنش خشكي در زراعت ديم مي گردد. كاربرد نانوكود فارمكس و متانول به صورت محلول پاشي نيز مي تواند از جمله راه كارهاي مديريتي مؤثر در بهبود توليد تحت شرايط ديم به شمار روند. بدين منظور اثر آبياري تكميلي، محلول پاشي نانوكود و محلول پاشي متانول در آزمايشي به صورت اسپليت- فاكتوريل با چهار تكرار مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه مقدار پرولين (به ترتيب 31 و 26 درصد) و آنزيم آنتي اكسيدان پراكسيداز (به ترتيب 4.6 و 10.5 درصد) با آبياري تكميلي كاهش يافت و جذب عناصر غذايي ضروري پرمصرف و كم مصرف و در نهايت عملكرد دانه افزايش نشان داد. در شرايط عدم آبياري تكميلي، تفاوتي ميان دو تيمار عدم محلول پاشي و محلول پاشي نانوكود از نظر مقدار پراكسيداز در تمامي سطوح محلول پاشي متانول مشاهده نشد؛ اما مقدار پراكسيداز در شرايط آبياري تكميلي در تيمار عدم محلول پاشي نانوكود در تمامي سطوح محلول پاشي متانول بيشتر از تيمار محلول پاشي نانوكود بود. با كاربرد متانول در هر دو شرايط ديم و آبياري تكميلي از مقدار پرولين و پراكسيداز كاسته شد. محلول پاشي نانوكود با افزايش مقدار نيتروژن اندام هوايي (76 درصد) و مقدار نيتروژن دانه (16 درصد) موجب افزايش مقدار پروتئين دانه (3.3 درصد) شد. جذب عناصر توسط گياه و غني سازي دانه گندم بستگي به نوع عنصر ضروري و غلظت متانول در دو شرايط ديم و آبياري تكميلي داشت. در مجموع، آبياري تكميلي، محلول پاشي نانوكود و محلول پاشي متانول، عملكرد دانه گندم در شرايط ديم را افزايش داد، ليكن در شرايط آبياري تكميلي، عملكرد دانه با افزايش محلول پاشي متانول تا سطح 20 درصد افزايش يافت و با مصرف بيشتر متانول روند كاهشي داشت؛ اما در شرايط عدم آبياري تكميلي، عملكرد دانه با افزايش محلول پاشي متانول افزايش نشان داد.