عنوان مقاله :
انگيزش زيست اخلاقي براساس جاودانگي انسان در قرآن
پديد آورندگان :
آل بويه ، عليرضا پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي - گروه فلسفه اخلاق
كليدواژه :
جاودانگي انسان , تجسم اعمال , كاركرد بيروني اخلاق , كاركرد دروني اخلاق , انگيزش اخلاقي ,
چكيده فارسي :
كاركرد اخلاق در انسان برحسب نوع نگاه به ابعاد وجودي او فرق دارد. برخي انسان را تكساحتي و مادي ميپندارند كه با مردن، نابود ميشود و برخي ديگر انسان را دوساحتي (بدن و نفس) ميدانند كه با مردن، نيست نميشود و همچنان به حيات خود ادامه ميدهد. مسلّماً كاركرد اخلاق براساس اين دو نگاه متفاوت است. براساس ديدگاه اول، كاركرد اخلاق كاملاً اجتماعي و بيرون از فاعل اخلاقي است و انسان با مردن تمام آنچه را بهلحاظ زيست اخلاقي بهدست آورده است همراه خود به عالم نيستي ميبرد. اما براساس ديدگاه دوم، اخلاق علاوه بر كاركرد بيروني، كاركرد دروني نيز دارد و اخلاق با جان آدمي سروكار دارد و حقيقت انسان و شكلگيري هويت او با ارزشهاي اخلاقي تحقق مييابد و با مردن، گرچه ساحت مادي انسان در زير خاك قرار گرفته، ميپوسد، اما ساحتي كه با ارزشهاي مثبت يا منفي اخلاقي شكل گرفته است، به حيات خود ادامه خواهد داد. به نظر ميرسد انگيزه زيست اخلاقي در اين دو نگاه بسيار متفاوت است. اين مقاله كوشيده است علاوه بر نقش كاركرد اجتماعي اخلاق، نقش جاودانه بودن انسان از منظر قرآن در انگيزش زيست اخلاقي را تبيين كند.