عنوان مقاله :
عينيت و شرايط امكان آن از منظر مرلوپونتي
پديد آورندگان :
رفيقي ، سميه دانشگاه تبريز
كليدواژه :
ادراك حسي , قصديت , عينيت , بدن , مرلوپونتي
چكيده فارسي :
از نظر مرلوپونتي، قصديتي كه هوسرل از آن سخن ميگويد نشاندهندۀ عمل تأمل و عينيتبخش آگاهياي است كه از بالا تجربيات قواميافته را بهمنزلۀ عين براي سوژه بررسي ميكند. درنتيجۀ اين قصديت، مواجهۀ پيشاتأملي و قوامبخش با جهان غيرممكن و وحدتِ پيشاحمليِ سوژه و عين پنهان ميماند. پس، براي حل اين مشكل بايستي قصديتي را بهمنزلۀ قصديت بنيادين در نظر بگيريم كه آگاهي بهواسطۀ آن، بدون مفهومسازي صريح و بهجايِ مفروضگرفتنِ اعيانِ خود، روي بهسويِ آنها داشته باشد. اين نوع قصديت، كه مرلوپونتي آن را «قصديت عملي» مينامد، منوط بهعين قصدياي نيست كه درمقابلِ سوژه قرار دارد، بلكه جهتگيري اوليۀ او بهسويِ جهان است كه بهواسطۀ آن، سوژه در جهان جاي ميگيرد و نميتواند خارج يا منفك از آن در نظر گرفته شود. حضور سوژه در جهان بهواسطۀ بدن او امكانپذير ميشود. درنتيجه، بدن به ابزاري براي آگاهي تبديل ميشود كه امكان ارتباط بيواسطه با اعيانِ پيرامونِ آگاهي را فراهم ميسازد. حال سؤالي كه مطرح ميشود اين است كه آيا امكان تحقق عينيت براساسِ چنين شرايطي وجود دارد؟ بررسي بيشتر مسئله نشان ميدهد كه ديگر نميتوان عينيت را منوط به يافتن ماهيت اعيان در آگاهي استعلايي تلقي نمود، بلكه لحظه دادگي جهان به سوژۀ تنانه در تجربۀ ادراكي محسوب ميشود. در اين مقاله سعي داريم نحوۀ تحقق اين معنا از عينيت و شرايط آن را در پديدارشناسي مرلوپونتي توضيح دهيم.