عنوان مقاله :
سمنتيك عبارتهاي ناشمار انضمامي
پديد آورندگان :
شعباني صمغ آبادي ، محسن دانشگاه تربيت مدرس - گروه فلسفه
كليدواژه :
سمنتيك زبانهاي طبيعي , اسمهاي شمار , اسمهاي ناشمار انضمامي , پارشناسي (نظريهي جزء و كل) , نظريهي مجموعهها
چكيده فارسي :
در اكثر زبانهاي طبيعي اسمهاي عام به دو ردهي شمار و ناشمار تقسيم ميشوند. ميان اين دو رده از اسمها هم تمايز نحوي برقرار است و هم تمايز سمنتيكي. در اين ميان اما يك تمايز نحوي بارزتر از ديگران است: اسمهاي شمار ميتوانند با معرّفهاي عددي همراه شوند. براي مثال، در زبان فارسي ميتوان از «دو دلفين» يا «سه درخت» سخن گفت، اما واژههايي همچون «برنز» يا «آب» را نميتوان بدينسان شمرد. در سويهي سمنتيكي، بنابر تفسير شيئي، يك شيء متفرد—يعني يك دلفين—ميتواند جملهي «x دلفين است» را صادق گرداند. اما—دستكم در اغلب موارد—جملهي «x آب است» را يك شيء متفرد صادق نميكند، بلكه «جمعي» از ذرّهها، قطرهها، مولكولها و بهمانندآن است كه چنين نقشي را برعهده دارند. پرسش محوري اين است كه سرشت اين «جمع» چيست: آيا اين «جمع» يك مجموعهي انتزاعي است يا يك كل انضمامي متشكل از اجزاء؟ برايناساس، دو رويكرد مبتني بر نظريهي مجموعه و پارشناسي (نظريهي جزء و كل) وجود خواهد داشت. در نوشتار كنوني نخست دشواريهاي پيشروي هر دو رويكرد را بررسي كردهايم و سپس نشان دادهايم كه رويكرد مبتني بر پارشناسي با قدري جرحوتعديل ميتواند از پس چالشهاي پيشرو برآيد.