بررسي عوامل منجر به تعارض در منابع‌طبيعي در بين گروداران كليدي حوزه‌هاي آبخيز غرب گيلان

مناﺑﻊﻃﺒﯿﻌﯽ در اﯾﺮان ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺗﻀــﺎد ﻣﻨﺎﻓﻊ، ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﯿﻦ ﮔﺮوداران ﮐﻠﯿﺪي (بهرهﺑﺮداران و ﮐﺎرﺷــﻨﺎﺳــﺎن) ﻫﻤﻮاره دﭼﺎر ﭼﺎﻟﺶ ﺑﻮده اﺳــﺖ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ شرايط ﺑﻮمﺷـﻨﺎﺧﺘﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻏﺮب اﺳـﺘﺎن ﮔﯿﻼن و ﭼﺎﻟﺶﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد، اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻫﺪف، ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳـﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ، از ﻣﻨﻈﺮ ﮔﺮوداران ﮐﻠﯿﺪي (ﺑﻬﺮهﺑﺮداران و ﮐﺎرﺷـﻨﺎﺳـﺎن) ﺑﺮرﺳـﯽ و 188 ﭘﺮﺳـﺸـﻨﺎﻣﻪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺷـﺪ. ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﯾﺴــﻪ اوﻟﻮﯾﺖﺑﻨﺪي ﮔﻮﯾﻪﻫﺎ در ﻫﺮ موضوع، از آزﻣﻮن ﺗﯽﺗﺴــﺖ و ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﯾﺴــﻪ ﺑﯿﻦ دو ﮔﺮوه از ﺗﺤﻠﯿﻞ تشخيصي در ﻧﺮم اﻓﺰار SPSS اﺳـﺘﻔﺎده ﺷـﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸـﺎن داد، در ﻣﻮﻟﻔﻪﻫﺎي ﺣﻘﻮﻗﯽ، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﻬﺮهﺑﺮداران و ﮐﺎرﺷـﻨﺎﺳـﺎن ﻣﻨﺎﺑﻊﻃﺒﯿﻌﯽ ﺗﻔﺎوت دﯾﺪﮔﺎه وﺟﻮد دارد. ﮐﺎرﺷـﻨﺎﺳـﺎن، ﻣﺴـﺎﺋﻞ ﺣﻘﻮﻗﯽ را ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﺸـﮑﻞ در اﯾﺠﺎد ﺗﻌﺎرض و ﺑﻬﺮهﺑﺮداران ﻋﻮاﻣﻞ ﺳـﯿﺎﺳـﯽ-ﻧﻬﺎدي و اﻗﺘﺼـﺎدي را ﻣﺸـﮑﻞ ﻣﺆﺛﺮ داﻧﺴـﺘﻨﺪ. ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ در اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﻀـﺎد در اﯾﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ از دﯾﺪﮔﺎه ﺑﻬﺮهﺑﺮداران، روﻧﺪ ﻃﻮﻻﻧﯽ رﺳـﯿﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﺟﺮاﺋﻢ، ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﻣﻔﺮط از ﻣﺤﺼـﻮﻻت ﻓﺮﻋﯽ، ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻮدن روﺣﯿﻪ ﻫﻤﮑﺎري و ﻧﺪاﺷـﺘﻦ ﺟﻨﮕﻠﺒﺎن ﺑﻮد. از ﻧﻈﺮ ﮐﺎرﺷـﻨﺎﺳـﺎن ﻧﻘﺾ ﻗﻮاﻧﯿﻦ، اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﻤﻌﯿﺖ، ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻮدن روﺣﯿﻪ ﻫﻤﯿﺎري، ﮐﻢ ﺑﻮدن ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻣﻮزﺷـﯽ و ﺗﺮوﯾﺠﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﺷـﺪه اﺳـﺖ. ﻗﻄﻊ درﺧﺘﺎن ﺟﻨﮕﻞ، ﭘﺮاﮐﻨﺶ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳـﺐ ﺗﻌﺪاد ﺑﺎﻻي دام در ﻋﺮﺻـﻪ و ذﻏﺎلﮔﯿﺮي از ﻣﻮارد ﻣﻮرد اﺧﺘﻼف ﻧﻈﺮ ﺟﻮاﻣﻊﻣﺤﻠﯽ و ﮐﺎرﺷـﻨﺎﺳـﺎن ﺷـﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷـﺪ. از ﻧﻈﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ كارشناسان ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﺎ اﺟﺮاي ﻃﺮح ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺧﺮوج دام از ﺟﻨﮕﻞ و ﺑﻬﺮهﺑﺮداران ﻣﻮاﻓﻖ اﺟﺮاي ﻃﺮح ﻗﺮق در ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ از ﺟﻨﮕﻞ ﺑﻮدﻧﺪ. ﻟﺰوم اﺟﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺸﺎرﮐﺘﯽ و اﺳـﺘﻔﺎده از ﻧﯿﺮوﻫﺎي ﺗﺴـﻬﯿﻞﮔﺮ، ﺗﻮﺳـﻂ ﻫﺮ دو ﮔﺮوه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺷـﻨﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸـﺪ. ﺷـﻨﺎﺧﺖ ﭘﺘﺎﻧﺴـﯿﻞﻫﺎي ﻣﻌﯿﺸـﺘﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ، تشويق و آﻣﻮزش ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺑﻪﻋﻨﻮان راﻫﮑﺎر ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻀﺎد ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﺷﻮد.