پاسخ جوانه‌زني گراس‌ها و فورب‌هاي يكساله و چندساله به محصولات آتش در مراتع نيمه‌استپي

آتش يكي از عوامل مهم اكولوژيكي است كه بر پويايي پوشش‌گياهي مراتع تأثير مي‌گذارد. در چند دهه اخير، وقوع آتش‌سوزي در مراتع نيمه‌استپي به طور قابل توجهي افزايش يافته و ظرفيت سازگاري گياهان را براي بازسازي پس از آتش‌سوزي به چالش كشانده است. در پژوهش حاضر، پاسخ جوانه‌زني هشت گونه علفي يكساله و چندساله مراتع نيمه‌استپي استان چهارمحال و بختياري به تيمارهاي محصولات آتش شامل حرارت (60، 80 و 100 درجه سانتي‌گراد)، دود، خاكستر و تأثير تركيبي تيمارهاي حرارت و دود مورد بررسي قرار گرفت. همچنين، تغييرات درصد پوشش گونه‌هاي مورد مطالعه يك سال پس از آتش سوزي در عرصه اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه جوانه‌زني بذور هشت گونه گياهي مورد مطالعه، حداقل به يكي از تيمارهاي محصولات آتش واكنش مثبت يا منفي معني‌داري نشان داد. تيمار تركيبي دود و 60 درجه سانتي‌گراد سبب افزايش معني‌دار ميانگين درصد جوانه‌زني گونه Heteranthelium piliferum شد. همچنين اين تيمار، ميانگين مدت زمان جوانه‌زني گونه Cousinia cylindracea را به صورت معني‌داري كاهش داد. تيمار خاكستر نيز سبب افزايش ميانگين درصد جوانه‌زني گونه‌هاي Alyssum linifolium وStachys lavandulifolia شد. نتايج نمونه‌برداري پوشش گياهي نيز نشان داد كه از بين هشت گونه مورد بررسي، گونه‌هاي H. piliferum و Taeniatherum crinitum نسبت به آتش‌سوزي سازگار بوده و شش گونه نيز مقاوم بودند. از نتايج اين مطالعه مي توان به عنوان يك عامل بالقوه در جهت درك پويايي پوشش‌گياهي و احياي مراتع تخريب‌شده استفاده نمود.