بازپژوهشي در تضعيف حمّاد بن‌ عيسي از سوي اهل ‌سنت

مبحث جرح و تعديل در علم رجال يكي از مباحث مهم است كه اهميت آن به‌ويژه در علم حديث، نمود فراواني مي‌يابد؛ به‌نحوي كه در بررسي صحت و سقم يك روايت، هر اندازه كه درجۀ اعتبار سند آن روايت بالاتر باشد به همان ميزان احتمال پذيرش و نيز دور ماندن آن از آسيب‌هاي حديثي(از قبيل جعلي و موضوع بودن و ...) افزايش مي‌يابد. راويان فراواني از سوي رجال اهل ‌سنت تضعيف شده‌اند كه به تبع اين تضعيفات، تعداد فراواني از احاديث صحيح، از درجه اعتبار ساقط شده و به مرتبۀ پايين‌تري از اعتبار تنزّل يافته‌اند. بسياري از اين تضعيفات به دلايلي از قبيل تعصب در مذهب، سخت‌گيري و مشدّد بودن و مسائلي از اين قبيل است. مقال حاضر بر آن است تا با استفاده از منابع كتابخانه‌اي و نرم‌افزاري، چگونگي اعمال جرح مبهم در مورد حمّاد بن‌ عيسي كه صرفاً به‌سبب اعمال جرح مبهم بر وي، تضعيف شده است را بررسي نموده و با توجه به غيرقابل پذيرش بودن جرح مبهم از سوي خود اهل ‌سنت، تضعيف آن‌ها بر اين راوي را مردود شمرده و موثق بودن اين راوي را اثبات نمايد و امكان تعميم اين مبحث در مورد راويان فراوان ديگري كه از سوي اهل ‌سنت با همين طريقه تضعيف گرديده‌اند نيز محتمل بداند به‌نحوي كه اين تعميم، لزوم بازنگري در برخي جرح و تعديل‌هاي اهل ‌سنت الزامي مي‌نماياند.