ديدگاههاي مختلف ساختار تقابلي نشانه‌ها در رمانِ ارميا

«تقابل‌هاي دوگانه»، روشي در تحليل متون بر اساس نشانه‌شناسي ساختگرا، حاصل آموزه‌هاي «سوسور» و بيانگر آن است كه كليت انديشگاني اثر بر پايۀ جفت‌هاي متضاد سامان مي‌يابد؛ جفت‌هايي از قبيل «سياه/ سفيد»، «راست/ دروغ»، «فقير/ غني». تقابل‌هاي دوگانه در لايه‌هايِ زيرينِ پديده‌هايي از قبيل زبان، جامعه، انديشه، رفتار و فرهنگ مشاهده مي‌شود، به آن‌ها معنا مي‌دهد و با شكل‌دادن نظام‌هاي نشانه‌اي و الگوهاي خاص، معابر ارتباطي ايجاد مي‌كنند. دوگانه‌ها در ساماندهي رمزگان و برجسته‌سازي نشانه‌ها مؤثرند. «ارميا»، اولين رمان رضا اميرخاني، چالش‌هاي فكري رزمنده‌اي را در برخورد با برخي واقعيت‌هاي جامعۀ ايرانِ بعد از قطع‌نامه در فضايي «نشانه»اي و بستري از «دوگانه‌هاي متقابل» به تصوير مي‌كشد. پژوهش حاضر با روش توصيفي₋ تحليلي تلاش دارد تصويري از روابط نشانه‌اي رمان مذكور را به منظور رسيدن به لايه‌هاي پنهان متن ارائه دهد؛ ابتدا سه گروه رمزگان را كه در هستۀ مركزي رمان دست‌مايۀ طرح انديشه‌هاي تقابلي‌اند تبيين مي‌نمايد، سپس دوگانه‌هاي متقابل را در دو گروه «اشخاص»: «مصطفا/ ارميا»، «خانوادۀ ارميا/ ارميا»، «معمّر/ ارميا»، «شهين/ ارميا»، «مصطفا/ ديگر دوستان»، «كاووس/ ارميا»، «ارمياي ديروز/ ارمياي امروز» و «مكان‌ها»: «جبهه/ شهر»، «شمال شهر/ جنوب شهر»، «سنگر ارميا/ خانۀ ارميا»، «جبهه/ دانشگاه»، «شهر/ معدن سنگ» دسته‌بندي، رمزگشايي  و تحليل مي‌كند و در نهايت نتيجۀ روابط تقابلي نشانه‌ها را در شكل‌گيري سه ديدگاهِ «انفعالي»، «مسئولانه» و «دغدغه‌مند» تبيين مي‌نمايد.