تاثير پيشروي نامتقارن خاكريزهاي دسترسي پل هاي بيه‌دار بر جريان

در هنگام ساخت پل بر روي مقطع رودخانه، براي كاهش طول سازه‌ي عرشه پل بدلايل اقتصادي و اجرايي، معمولا قسمتي از سيلاب‌دشت رودخانه در دو طرف با خاكريز‌هاي دسترسي مسدود مي‌گردد. اين امر موجب تنگ‌شدگي در مسير رودخانه و تغيير در شرايط هيدورليكي جريان مي‌گردد. با زياد شدن گراديان سرعت در مقطع تنگ‌شده، تنش برشي وارد بر بستر رودخانه نيز افزايش مي‌يابد. افزايش تنش برشي مي‌تواند باعث فرسايش در بستر رودخانه و در محل پايه‌ها و كوله‌ها شود و پل را در معرض آسيب‌هاي هيدروليكي قرار دهد. از طرف ديگر، گاهي اوقات راستاي محور پل، عمود بر راستاي جريان نيست و اصطلاحا پل،‌ زاويه بيه دارد. در اين پل‌ها، خاكريزهاي دسترسي را با توجه به محل قرارگيري آنها در مسير جريان آب و نحوه عملكردشان، مي‌توان خاكريز هدايت‌كننده و شكافنده جريان ناميد. در اين مقاله به بررسي تاثير پيشروي متقارن و نامتقارن خاكريزهاي دسترسي پل بيه‌دار در سيلاب‌دشت بر هيدروليك جريان پرداخته شده است. براي بهتر شدن شرايط هيدروليكي عبور جريان از محل خاكريز شكافنده، پيشروي نامتقارن خاكريزهاي دسترسي پيشنهاد و بررسي شده است. بدين منظور مدل‌سازي سه‌بعدي جريان در دستور كار قرار گرفت. در ابتدا، مدل عددي بر اساس مطالعات تجربي قبلي صحت سنجي شد. سپس، اثرات پيشروي متقارن خاكريز‌هاي دسترسي در زواياي مختلف بيه پل، ارزيابي شد و در ادامه پيشروي نامتقارن خاكريز‌هاي دسترسي جهت كاهش تنش برشي در مقطع رودخانه پيشنهاد و بررسي شدند. نتايج نشان مي‌دهد كه پيشروي 70 درصدي خاكريز هدايت‌كننده جريان در زاويه بيه بحراني، با توجه به ثابت بودن مقطع عبوري جريان، باعث كاهش حداكثر سرعت و تنش برشي به ترتيب به مقدار 14 و 35 درصد در مقطع رودخانه‌ي مورد مطالعه مي‌شود.