بررسي انتقادي رويكرد ماريو آلاي براي حل مسئله تعين ناقص نظريه‌هاي مكانيك كوانتومي در دفاع از رئاليسم علمي

تعين ناقص تجربي از جمله مسائلي است كه موضع رئاليست‌ها در مورد شناخت مشاهده‌ناپذيرها را با چالش روبه‌رو مي‌سازد. ماريو آلاي در پاسخ به اين مسئله مدعي است كه تعين ناقص (چه در گذشته و چه امروزه) نتوانسته و نمي‌تواند موضع رئاليسم علمي را با اشكال روبه‌رو سازد. او ابتدا همصدا با ديگر رئاليست‌ها، مزيت‌هاي نظري را براي شكستن تعين ناقص معرفي مي‌كند و براي رهايي از ايرادات به‌كارگيري مزيت‌هاي نظري، راهكار ويژه‌اي ارائه مي‌دهد. با اين كه آلاي معتقد است كه مزيت‌هاي نظري به خوبي مي‌توانند تعين ناقص بروزيافته در مورد بيشتر نظريه‌ها در تاريخ علم را بشكنند، اقرار دارد كه امروزه به واسطه به‌كارگيري مزيت‌هاي نظري، تعين ناقص بين بديل‌هاي مكانيك كوانتومي شكسته نمي‌شود. به همين دليل، وي براي دفاع از موضع رئاليستي در اين مورد ويژه، راه‌حل جديدي را ارائه مي‌دهد كه در آن بر توافقات و اشتركات مشاهده‌ناپذير مفروض در هستي‌شناسي‌هاي نظريه‌هاي بديل انگشت مي‌گذارد. در اين مقاله، با بررسي انتقادي رويكرد ماريو آلاي در مواجهه با مسئلۀ تعين ناقص تجربي نشان داده مي‌شود كه راهكار وي براي رفع ايرادات به‌كارگيري مزيت‌هاي نظري خالي از اشكال نيست. همچنين راه‌حل پيشنهادي‌اش براي حفظ موضع رئاليستي در مورد نظريات مكانيك كوانتومي با سه اشكال مواجه است: تقليل نظريات بديل به يكديگر و منحل كردن مسئله به جاي حل مسئله، ناسازگاري و ابهام در صدق اشتراكات، و نبود تضمين در وجود اشتراكات و ناكارمدي براي تعميم راه‌حل براي موارد احتمالي ديگر.