پژوهشي تطبيقي پيرامون منشأ نام و شخصيت كاوه آهنگر

سرمنشأ نام كاوه و ريشه شخصيت او يكي از موضوعات بحث‌برانگيز در بين پژوهشگران مي‌باشد كه دستمايه پژوهش‌هاي گوناگون با نتايجي متفاوت شده است. مجموعه نظرات پژوهشگران و نتيجه پژوهش‌هاي آنها پيرامون اين موضوع را مي‌توان به چهار دسته تقسيم كرد: دسته اول معتقدند نام كاوه با اسامي اوستايي ارتباط دارد، ولي شخصيت او قدمت ندارد. دسته دوم هم براي نام و هم شخصيت او قدمت اساطيري قائل‌اند. دسته سوم آن را داستاني عيّاري دانسته‌اند كه در اواخر دوره ساسانيان و اوايل دوره اسلامي وارد حماسه ملي شده است و دسته چهارم كاوه را نمودي ديگر از گاو دانسته‌اند. اما نكته‌اي كه تاكنون مغفول مانده ارتباط كاوه با اسطوره كيكاوس و كوي اوشنس هندي است. اين پژوهش كه به شيوه اسطوره‌شناسي تطبيقي با متون هندي انجام شده است به بررسي و مقايسه شخصيت كاوه با كوي اوشنس مي‌پردازد كه نتيجه نشان مي‌دهد داستان كاوه جامه جديدي از اين اسطوره كهن است كه علاوه بر يكي بودن ريشه نام، در شش ويژگي با آن مشابهت دارد: ساختن گرز، حكمت و دانايي، ثروت و تموّل، پرهيزگاري، جادو و نوشدارو. اين اسطوره كهن هنگام انتقال از عصر اساطير به حماسه دچار شكست شده و دو بخش نام آن هر كدام بر يك وجه از يك شخصيت اساطيري اطلاق شده است.