تحليل انتقادي نظريّه انحصار الفاظ ايجاب در عقد نكاح

مشهور فقهاي اماميه بر اين باورند كه در عقد نكاح، معاطات جايز نيست و انعقاد اين عقد، علاوه بر قصد و رضاي طرفين، نيازمند صيغه ايجاب و قبول است. ايشان در صيغه قبول، بر عدم انحصار آن به الفاظ خاص اتفاق دارند و قبول را با هر لفظي كه دلالت بر رضايت زوج دارد صحيح مي دانند، اما صيغه ايجاب را تنها منحصر در برخي الفاظ خاص دانسته اند. در مقابل اين ديدگاه، فقهاي اهل سنّت، در عقد نكاح همچون ساير عقود، لفظ ايجاب را منحصر به الفاظ قرآن و سنّت ندانسته اند و هر لفظي كه دلالت بر مقصود كند را مفيد عقد مي دانند. ديدگاه مذكوربا توجه به جريان اين حكم در ساير عقود و استثنا شدن عقد نكاح در ديدگاه رقيب، قابل تأمّل است. اين مقاله با روش توصيفي - تحليلي، به ارزيابي مجدّد ادله انحصار صيغه ايجاب در عقد نكاح پرداخته و ديدگاه مشهور فقهاي اماميه را در بوته نقد قرار مي دهد. در اين راستا از مطالعه تطبيقي آراء و فتاواي علماي اهل تسنّن و ادله ايشان در اين خصوص نيز بهره برده است.