پيش‌بيني تغييرات مكاني و زماني پارامترهاي كميت و كيفيت آب زير‌زميني در مناطق خشك (مطالعه موردي: دشت ميناب)

در اين پژوهش به ‌‌بررسي تغييرات پارامترهاي كميت و كيفيت آب زيرزميني در دشت ميناب و بررسي آنها در گذشته، حال و آينده پرداخته شد. به‌منظور پيش‌بيني وضعيت پارامترهاي كميت و كيفيت آب زيرزميني در آينده، از سناريوهاي جديد افزايش بهره‌برداري شامل 5، 10 و 15 درصد افزايش بهره‌برداري با استفاده از نرم‌افزار GMS10.5 كد مادفلو استفاده شد. سپس به‌منظور ارزيابي تأثير تغييرات افت آب زيرزميني بر بيابان‌زايي منطقه، از مدل ايراني ارزيابي شدت بيابان‌زايي (IMDPA) استفاده شد. نتايج اين تحقيق نشان داد كه طي سال‌هاي اخير به‌ علت حفر چاه‌هاي عميق و نيمه‌عميق در حالت پايه (سال‌هاي 1382، 1387، 1392 و 1397)، بيشترين افت آبخوان در منطقه مورد مطالعه به‌ترتيب برابر با 3.16-، 12.87-، 23.89- و 30.30- متر بود. بيشترين ميزان افزايش افت آب زيرزميني در دشت ميناب با گذشت زمان تحت سناريوهاي 5، 10 و 15 درصد افزايش بهره‌برداري به‌ترتيب 59.5-، 61.3- و 63.2- متر است و حجم آبخوان تحت تأثير اين سناريو‌ها، 153.55، 160.86 و 168.17 ميليون مترمكعب نسبت به شرايط پايه تحت تأثير اين سناريوها به‌ترتيب كاهش مي‌يابد. پيش‌بيني‌ها درباره پارامترهاي كيفي EC و SAR در سال‌هاي 1398، 1403، 1408 و 1414 نيز نشان داد كه ميزان اين پارامترها در سال 1414 در آب زيرزميني افزايش خواهد يافت و آلودگي ناشي از آن، از سمت جنوب به ‌سمت شمال منطقه در حال حركت است. بررسي‎هاي انجام شده در مورد كلاس‌هاي شدت بيابان‌زايي شديد با استفاده از مدل IMDPA در سناريوهاي 5، 10 و 15 درصد افزايش بهره‌برداري نشان داد كه بيشترين شدت بيابان‌زايي كلاس شديد، در سناريو 15 درصد افزايش بهره‌برداري (37.22 درصد) در سال 1414 رخ خواهد داد.