پهنه‌بندي مناطق مستعد فرسايش خاك با استفاده از روش آناليز پارامترهاي مورفومومتريك اصلاح شده و ميزان توليد رسوب (مطالعه موردي: حوضه ميانراهان)

فرايند فرسايش خاك و تشديد آن بر اثر مديريت و بهره برداري نامناسب، هر ساله خسارت هاي زيادي به حوضه هاي مناطق مختلف ايران وارد مي كند. در ميان روش هاي متعدد مطالعات فرسايش خاك، روش آناليز پارامترهاي مورفومتريك روشي ارزان، سريع و كارآمد براي مطالعه فرسايش خاك است. حوضه نيمه خشك ميان راهان به علت رخنمون سازندهاي مختلف، تنوع شرايط ژئومورفولوژي، توپوگرافي ناهموار و رونق معيشت كشاورزي و دامپروري همواره در معرض خطر فرسايش خاك قرار دارد؛ بنابراين، پهنه بندي پتانسيل فرسايش خاك اين حوضه براي مديريت علمي و توسعه پايدار آن ضروري است. هدف پژوهش حاضر، پهنه بندي پتانسيل فرسايش خاك در زيرحوضه هاي حوضه ميان راهان است. در اين پژوهش، از روش هاي WSA و ميانگين گيري ـ كه مبتني بر محاسبه و رتبه بندي پارامترهاي مورفومتريك است ـ استفاده شد. نتايج نشان داد كه بر اساس اين دو روش، به ترتيب 47.49% و 65.53% مساحت حوضه ميانراهان در پهنه هاي با پتانسيل فرسايش خاك زياد قرار دارد و نيازمند اجراي طرح هاي حفاظتي است. روش WSA به علت استفاده از پارامترهاي مورفومتريك شكلي، خطي و ناهمواري و محاسبه ضريب همبستگي بين آنها، در مطالعات پهنه بندي پتانسيل فرسايش خاك كارايي بهتري دارد. زيرحوضه هاي جنوبي، شمالي و مركزي حوضه ميانراهان نيز در زمينه فرسايش خاك به ترتيب پتانسيل كم، متوسط و زياد دارد كه ميزان اين پتانسيل، متأثر از شرايط ناهمواري و شكل زيرحوضه ها است و پارامترهاي مرتبط با شكل حوضه و ناهمواري حوضه، بيشترين تأثير را در ميزان پتانسيل فرسايش خاك زيرحوضه ‌ها دارد.