فهم راهبردهاي ارتقاي به‌زيستي منابع انساني در محل كار در سازمان‌هاي دولتي ايران: پژوهشي كيفي

هدف: پژوهش كيفي حاضر با هدف واكاوي راهبردها، برنامه‌ها و اقدام‌هاي ارتقادهنده به‌زيستي كاركنان در محل كار، از نگاه كاركنان در سازمان‌هاي دولتي ايران اجرا شده است. روش: اين پژوهش با اتكا به روش تحليل محتواي كيفي، داده‌هاي گردآوري‌شده از سال 1399 تا پايان سال 1400 را در 14 دستگاه اجرايي واكاوي مي‌كند. هرچند مصاحبه‌هاي نيمه‌ساختاريافته (115 مصاحبه) مأخذ اصلي توليد داده‌ها بوده است، مشاهدات پژوهشگران، ‌پژوهش‌هاي موجود و گزارش‌هاي سازماني داخلي و خارجي نيز، در تدقيق مضامين نقش ايفا كرده‌اند. يافته‌ها: «به‌زيستي كاركنان در پرتو تعاملات افراد در سازمان»، «به‌زيستي كاركنان در پرتو محيط سازمان»، «به‌زيستي كاركنان در پرتو ساختار سازمان»، «به‌زيستي كاركنان در پرتو فناوري‌ سازمان»، «به‌زيستي كاركنان در پرتو نظام‌هاي سازمان» و «به‌زيستي كاركنان در پرتو فرهنگ سازمان» 6 مضمون (راهبردهاي اصلي) به‌دست‌آمده از يافته‌هاي پژوهش بود كه در قالب 13 طبقه اصلي و 63 طبقه فرعي، به‌عنوان برنامه‌ها و اقدام‌هاي سازمان‌هاي دولتي براي ارتقاي به‌زيستي در محل كار از ديدگاه كاركنان در سازمان‌هاي دولتي ترسيم شد. نتيجه‌گيري: عوامل مختلف فردي، سازماني و محيطي، به شكل‌گيري به‌زيستي در محل كار منجر مي‌شود. ايجاد فضاي كاري دوستانه، جايگاه اجتماعي مثبت سازمان در جامعه، جوّ درون‌سازماني مثبت و خيرخواهانه، ساختار اجتماعي و فيزيكي تسهيل‌كننده به‌زيستي كاركنان، به‌كارگيري فناوري پيشرفته و ايمن، نظام‌هاي جبران خدمات عادلانه و منابع انساني كارآمد، به‌همراه فرهنگ تقويت‌كننده به‌زيستي مي‌توانند به ايجاد فضاي كاري مهيج و برانگيزاننده به‌زيستي در محل كار منتهي شوند. در پايان درباره دلالت‌هاي نظري و عملي يافته‌هاي اين پژوهش، براي دانش‌پژوهان و دست‌اندركاران مديريت منابع انساني بحث شده است.