بررسي سن مزرعه و كاربرد كود بيولوژيك فسفر و پتاس بر خصوصيات رشدي و عملكرد يونجه

اهداف: اين پژوهش با هدف بررسي اثر كودهاي بيولوژيك پتاسيم و فسفر بر خصوصيات رشدي و عملكرد يونجه رقم نيكشهري در سنين مختلف انجام گرفت.مواد و روش‌ها: اين آزمايش براساس تجزيه مركب و به صورت فاكتوريل بر پايه طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار طي دو سال متوالي (1398 و 1399)تحت شرايط اقليمي شهرستان جيرفت، استان كرمان پياده شد. فاكتورهاي مورد بررسي شامل عمر يونجه (يكساله، سه‌ساله و پنج ساله) و كود بيولوژيك (شاهد، پتابارور، فسفاته‌بارورII، تركيب توام پتابارور و فسفاته‌بارورII) بود. كودهاي بيولوژيك به صورت محلول در آب آبياري استفاده شد.صفات مورد مطالعه در اين آزمايش شامل ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، قطر ساقه اصلي، تعداد و فاصله ميانگره در ساقه اصلي، شاخص سطح برگ، وزن برگ به ساقه، عملكرد كل و عملكرد به تفكيك چين هاي مختلف بود. يافته‌ها: بررسي نتايج حاصل از تجزيه مركب داده ها نشان داد بين سنين مختلف يونجه اختلاف معني‌داري از نظر برخي خصوصيات رشدي و عملكرد وجود داشت. به‌طوري كه بيشترين ميزان عملكرد و خصوصيات رشدي مربوط به يونجه‌هاي سه ساله بود و با افزايش سن يونجه به پنج سال، ميزان عملكرد به‌طور معني‌داري كاهش يافت. بررسي اثر كودهاي بيولوژيك نشان داد كه بيشترين ميزان خصوصيات رشدي (به‌جز فاصله ميانگره) و عملكرد مربوط به تيمار پتابارور + فسفاته‌بارورII بود كه از نظر شاخص سطح برگ و نسبت وزن برگ به ساقه اختلاف معني‌داري با تيمار پتابارور نداشت. اثر متقابل سن مزرعه و كود بيولوژيك نشان داد كه كاربرد تركيبي كودهاي بيولوژيك سبب بهبود خصوصيات رشدي و عملكرد مزرعه يونجه مسن‌تر شد و بيشترين ميزان عملكرد مربوط به مزارع سه ساله و كاربرد تركيب دو كود بيولوژيك بود. كاربرد تركيبي كودهاي بيولوژيك عملكرد كل مزرعه يك، سه و پنج ساله را به ترتيب 26/36، 39/72، 38/34 درصد نسبت به شاهد همان سن افزايش داد. نتيجه‌گيري: كاربرد توام كودهاي بيولوژيك پتاس (پتابارور) و فسفر (فسفاته‌بارورII) مي‌تواند راهكاري كارآمد براي كاهش افت عملكرد يونجه در سنين بالا باشد.