گونه شناسي اجزاي كالبدي منطبق بر اقليم سرد در معماري بومي (مطالعه موردي: خانه هاي اردبيل)

طراحي براساس معيارهاي كالبدي منطبق بر طبيعت يكي از راهكارهاي اقليمي در معماري گذشته بوده است. اصولي كه امروزه با بي‌توجهي به آن علاوه بر افزايش مشكلات زيست محيطي بر سلامت كاربران فضا نيز تاثير گذار است. بر اين مبنا در پژوهش حاضر به شناسايي شاخص‌هاي كالبدي متاثر از اقليم سرد و گونه‌بندي آن براساس معيارهاي مرتبط پرداخته مي‌شود تا بتوان با اولويت‌بندي شاخص‌ها به الگوي طراحي پايدار دست يافت و با تطابق با نيازهاي امروز بكار گرفت. بدين منظور، براي حصول به نتايج دقيق‌تر تمام خانه‌هاي تاريخي شناسايي شده در اردبيل به تعداد 25 نمونه انتخاب مي‌گردند. اين پژوهش كاربردي با روش تلفيقي به صورت كمي- كيفي با تعيين معيارها و شناسايي آنها در نمونه‌هاي مطالعاتي صورت مي‌گيرد. تا در ادامه شاخص هر معيار درجه‌بندي شده و ميزان پراكندگي داده‌ها و بيشترين فراواني معيارها شناسايي شوند و براساس مجموع امتيازات، هر گونه تفكيك و نهايتا اولويت شاخص‌هاي هر دسته مشخص شوند. نتايج براساس مجموع امتيازات و درصد فراواني نشان مي‌دهد كه حداقل 70% از نمونه‌هاي مورد مطالعه داراي معيارهاي كالبدي بسيار نزديك به هم و غالبا منطبق با شرايط اقليمي منطقه هستند. كه به 5 گونه با شاخص‌هاي مشخص تفكيك مي‌گردند و اولويت شاخص‌هاي طراحي آنها به حجم بيروني (فشردگي فرم، نحوه استقرار و كشيدگي بنا، غلبه فضا بر توده)، فضاهاي داخلي (استفاده از ظرفيت حرارتي بالا و سازماندهي مناسب فضاها) و نهايتا جزئيات فضايي (سطح بازشوي جنوبي متناسب با سطح تالار و نماي جنوبي) تعلق مي‌گيرد.