بررسي تحول گفتماني نظم، انتظام و مسائل اجتماعي زنان و خانواده در مطبوعات دوره مشروطه و پهلوي (نمونه موردي: نشريه زبان زنان)

زمينه و هدف:انقلاب مشروطيت پايه هاي نظام استبدادي و برخي سنت هاي مرسوم جامعه را لرزاند؛سنت هايي كه در پي سده هاي گوناگون بدون تغيير حفظ شده بود و از سوي كارگزاران سياسي و ديني مراقبت مي شد.به گمان نگارنده،دوره مشروطه، 1285-1357،بيش از آنكه نهادهاي سياسي را دستخوش تغيير كند،عرصه هاي فرهنگي و اجتماعي را درنورديد. يكي از اين دگرگوني ها در حوزه هاي يادشده،خارج شدن زنان از محيط خانه و مطالبه حقوق برابر بر مبناي انديشه هاي جديد بود. شكل گيري مطبوعات آزاد زنان و كنشگري آنها، زمينه مساعد رشد و ترقي بانوان را به وجود آورد.نشريه زبان زنان يكي از جرايد معتبر،ديرپا و متعصب حوزه زنان بود كه در طول سه دوره انتشار از قاجاريه تا پهلوي دوم،در مسير بيداري زنان نقش برجسته اي داشت. هدف مقاله تحليل داده هاي روزنامه در نسبت با وضعيت اجتماعي و سياسي زنان نظير ضرورت حوزه آموزش،تحول مشاركت اجتماعي،سياسي و اقتصادي و فعاليت هاي حقوقي در عصر يادشده است. روش:اين تحقيق بر آن است تا با روش توصيفي و تحليلي و مطالعات كتابخانه اي،خواسته هاي اجتماعي و فرهنگي زنان را از ميان مقالات و گفتارهاي نشريه زبان زنان دسته بندي و تحليل نمايد.يافته ها و نتايج:فعالان حقوق زنان به دنبال حق آموزش برابر در مقايسه با مردان، حضور در عرصه سياسي و اقتصادي،بهبود شرايط بهداشتي و ارائه الگوي عام از نقش و اهميت مادر در خانواده بودند.آنها سعي مي كردند با بيان دستاوردهاي زنان ديگر جوامع،زن ايراني را به جايگاه خود واقف و آنان را براي مطالبه حقوق خويش هشيار كنند.