سناريونگاري آينده انرژي ايران با تركيب رويكرد درون‌قالبي و تحليل ريخت‌شناسي

با توجه به پيچيدگي‌هاي سناريونگاري انرژي و نياز آن به مطالعات كتابخانه‌اي و مدل‌هاي كمي و كيفي گسترده، امكان سناريونگاري در بعضي از مطالعات داخلي با توجه به محدوديت‌هاي تحقيقاتي فراهم نيست. از سوي ديگر به‌‌كارگيري سناريوهاي جهاني براي شرايط داخلي، بدون تغييرات لازم با توجه به پيشران‌هاي خاص انرژي ايران نيز خالي از اشكال نيست. بر اين اساس هدف اصلي اين پژوهش، توسعه سناريوهاي انرژي ايران بر مبناي «تقاطع سناريوهاي جهاني انرژي» و «عدم قطعيت‌هاي داخلي آينده انرژي ايران» و با بهره‌گيري از تركيب نوآورانه رويكرد سناريونگاري «درون‌قالبي» و تحليل «ريخت‌شناسي» است. در اين راستا، پس از شناسايي عوامل مؤثر بر آينده انرژي ايران بر مبناي مطالعات كتابخانه‌اي و مصاحبه‌هاي اكتشافي، عدم قطعيت‌هاي كليدي آينده انرژي ايران به كمك روش «دلفي»، «تحليل تأثير متقابل» و نرم‌افزار «ميك مك» به دست آمد كه شامل «تحريم» و «نوع بازار انرژي ايران» بود. افزون بر اين، پس از بررسي سناريوهاي انرژي جهاني مؤسسه‌هاي معتبر بين‌المللي، بر مبناي نظرات گروه كانوني، سناريوي شوراي جهاني انرژي 2060 به عنوان سناريوي منتخب برگزيده شد. سپس بر مبناي نظرات خبرگان، به كمك منطق تحليل ريخت‌شناسي و نرم‌افزار سناريو ويزارد، سه سناريو «اينك آخرالزمان»، «عصر جديد» و «ميان‌ستاره‌اي» به عنوان سناريوهاي سازگار آينده انرژي ايران، شناسايي و با رويكرد درون‌قالبي توسعه داده شدند.