معرفي روش بهينه تخمين تخلخل با استفاده از تلفيق نگاره‌هاي چاه‌پيمايي

تخلخل يك عامل بسيار حساس در تعيين سرعت امواج، تخمين پارامترهاي ژئومكانيكي و خصوصيات پتروفيزيكي مخازن هيدروكربني محسوب مي ‌شود. امروزه در صنعت نفت اين پارامتر با استفاده از روش تزريق گاز هليوم به نمونه ‌هاي مغزه (پلاگ) به دست مي ‌آيد. تعيين تخلخل توسط روش ‌هايي مانند آناليز مغزه مستلزم صرف زمان و هزينه بالا است. مغزه ‌گيري عملي دشوار و پرهزينه است. به علاوه امكان مغزه ‌گيري در برخي چاه ‌ها (مانند چاه‌هاي افقي) وجود ندارد. بنابراين به علت نبود مغزه ‌هاي كافي و تغييرات سنگ ‌شناسي و ناهمگني سنگ مخزن، تعيين اين پارامتر توسط روش‌ هاي معمول از دقت چنداني برخوردار نمي‌ باشد.در اين پژوهش در يكي از چاه ‌هاي نفتي در جنوب غرب كشور تخلخل بر اساس داده ‌هاي نگاره نوترون، چگالي، صوتي، و همچنين تلفيق اين نگاره ‌ها محاسبه شد. براي تعدادي نمونه مغزه هم تخلخل به‌روش تزريق گاز هليوم محاسبه شد. با استفاده از تحليل آماري-رياضي رابطه تجربي براي محاسبه تخلخل بر اساس تلفيقي از نگاره ‌هاي پتروفيزيكي ارائه شد كه رابطه پيشنهادي مقدار واقع بينانه‌ تري نسبت به ساير روش‌ها بدست مي ‌دهد. از ديگر مزاياي اين روش مي‌ توان گفت كه بر خلاف ساير روش‌ هاي موجود، هم به صورت برجا و هم بصورت غير برجا (آزمايشگاهي) قابل اجرا است، و اينكه هزينه ‌هاي تمام شده با اين روش بسيار كمتر از ساير روش ‌هاي موجود است. از ديگر نكات مثبت اين روش مي ‌توان به قابل اجرا بودن آن براي همه سنگ ‌ها از نظر جنس اشاره كرد. به عبارت ديگر نكته مهم در روش پيشنهادي اين است كه در اين روش بر خلاف ساير روش ‌ها كه فقط از يك عامل براي اندازه ‌گيري تخلخل استفاده مي‌ شود (به عنوان مثال: ميزان هيدروژن در روش نگاره نوترون يا سرعت موج طولي در روش نگاره صوتي)، در اين روش از سه پارامتر شامل: چگالي، سرعت موج طولي و سرعت موج برشي استفاده مي ‌شود كه ميزان خطا را به طور چشمگيري كاهش مي ‌دهد.