شناسايي عوامل مؤثر بر ميزان هزينه كرد گردشگري با تأكيد بر چرخه زندگي خانوار

درك مناسب از الگوهاي هزينه كرد گردشگران، اين امكان را فراهم مي‌سازد، تا سياست‌گذاران، برنامه‌ريزان، بازاريابان و محققان بتوانند تعامل اقتصادي گردشگران با جامعه مقصد را موردبررسي قرار دهند. خانواده‌ها، بخش اصلي مصرف‌كنندگان محصولات گردشگري مي‌باشند؛ لذا اهميت دارد كه ويژگي‌هاي مصرف خانوار و عوامل مؤثر بر آن درك و تبيين شود، تا سياست‌هاي گردشگري و استراتژي‌هاي بازاريابي به‌خوبي اتخاذ شوند. سؤال اساسي در اين پژوهش اين است كه آيا ميزان هزينه كرد خانوارهاي ايراني به ازاي هر عضو خانوار حاضر در سفرهاي داخلي، متأثر از مشخصه‌هاي اقتصادي، جمعيت شناختي، روان‌شناختي و مرتبط با سفر، دستخوش تغييرات قابل‌توجهي مي‌باشد؛ و اينكه اين عوامل، تا چه حدودي تعيين‌كننده ميزان هزينه كرد مي‌باشند؟ اين پژوهش، با استفاده از يك رويكرد سيستماتيك در سطح خرد اقتصادي، به اين سؤال پاسخ داده و در راستاي ترغيب ديگر محققان براي ورود به اين موضوع تلاش مي‌كند. داده‌هاي اين پژوهش شامل مشخصه‌هاي اقتصادي، جمعيت شناختي و روان‌شناختي 628 خانوار ايراني و اطلاعات مرتبط با آخرين سفر داخلي آن‌ها تا پايان سال 1398 و پيش از شيوع رسمي ويروس كرونا در ايران است. نتايج اين پژوهش، نشان‌دهنده تأثيرپذيري ميزان هزينه كرد خانوارها از شاخص‌هاي درآمد، سن، تحصيلات و نوع شغل سرپرست، تعداد فرزندان وابسته و مستقل، تعداد اعضاي خانواده حاضر در سفر، استفاده از وسيله نقليه شخصي و اقامت در خانه اقوام در طول سفر و اهميت سفرهاي تفريحي در سبد مصرفي خانوار مي‌باشد. همچنين پس از مقايسه ميزان هزينه كرد خانوارها در مراحل مختلف چرخه زندگي خانوار، مشخص شد كه مراحل زوج بدون فرزند، مجرد، فاز سوم لانه كامل و والد مجرد، به ترتيب بيشترين ميزان هزينه كرد گردشگري، و حداقل اين ميزان متعلق به خانوارهاي بيوه مي‌باشد. در انتها پيشنهادهايي در راستاي افزايش گردش مالي و منتفع شدن هر چه بيشتر زنجيره تأمين گردشگري در ايران ارائه گرديد كه مي‌تواند راهنماي مناسبي جهت سياست‌گذاري‌هاي آتي در گردشگري باشد.