اثربخشي آموزش كاهش استرس مبتني بر ذهن‌آگاهي بر سازگاري اجتماعي و رفتارهاي خودمراقبتي بيماران قلبي با علائم افسردگي (پس از عمل جراحي قلب باز)

پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي آموزش كاهش استرس مبتني بر ذهن‌آگاهي بر سازگاري اجتماعي و رفتارهاي خودمراقبتي بيماران قلبي با علائم افسردگي (پس از عمل جراحي قلب باز) انجام گرفت. روش پژوهش حاضر نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه و دورۀ پيگيري دوماهه بود. جامعۀ آماري پژوهش شامل بيماران تحت جراحي قلب باز با علائم افسردگي مراجعه‌كننده به بيمارستان‌هاي تخصصي قلب (چمران، سينا و ميلاد) شهر اصفهان در شش‌ماهۀ دوم سال 1398 بود. در اين پژوهش، 35 بيمار قلبي با علائم افسردگي با روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفي در گروه‌هاي آزمايش و گواه جاي‌دهي شدند (16 بيمار در گروه آزمايش شامل 11 زن و 5 مرد و 19 بيمار در گروه گواه شامل 13 زن و 6 مرد). گروه آزمايش، مداخلۀ آموزش كاهش استرس مبتني بر ذهن‌آگاهي را طي دو ماه در 8 جلسۀ 75 دقيقه‌اي دريافت كردند. پرسشنامه‌هاي مورد استفاده در اين پژوهش شامل پرسشنامۀ افسردگي (DQ) پرسشنامۀ سازگاري اجتماعي (SAQ) پرسشنامۀ رفتارهاي خودمراقبتي (SCQ) بود. داده‌هاي حاصل از پژوهش به شيوۀ تحليل واريانس با اندازه‌گيري مكرر با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS-23 تجزيه و تحليل شد. نتايج نشان داد آموزش كاهش استرس مبتني بر ذهن‌آگاهي بر سازگاري اجتماعي و رفتارهاي خودمراقبتي بيماران قلبي با علائم افسردگي تأثير معنادار دارد (0/001 p). براساس يافته‌هاي پژوهش حاضر مي‌توان نتيجه گرفت آموزش كاهش استرس مبتني بر ذهن‌آگاهي با بهره‌گيري از تكنيك‌هاي نگرش ذهن‌آگاهانه، فعاليت‌هاي ذهن‌آگاهانه، پرداختن به احساسات و هيجانات مشكل‌ساز و تمرينات تنفس براي مديريت خشم مي‌تواند به‌عنوان مداخله‌اي مؤثر براي بهبود سازگاري اجتماعي و رفتارهاي خودمراقبتي بيماران قلبي با علائم افسردگي مورد استفاده گيرد.