حمايت حقوقي از جنگل ها و مراتع در برابر آفات و بيماري ها: مطالعه‌ي تطبيقي قوانين جنگل ايران، فرانسه، تركيه و آفريقاي جنوبي

در سالهاي اخير تغييرات اقليمي در كنار گسترش حمل و نقل، شيوع آفات و بيماريها را در عرصه‌هاي طبيعي تشديد كرده است. حقوق تطبيقي يكي از روشهايي است كه ميتوان احكام چند نظام حقوقي را پيرامون يك مسئله خاص بررسي كرده و راهكارهاي قانوني مناسب را جهت بهره گيري در حقوق داخلي يافت. در اين پژوهش، قوانين جنگل‌ها و مراتع ايران، فرانسه، تركيه و آفريقاي جنوبي بررسي و موضوعات قانوني مرتبط با آفات و بيماري‌ها در سه دسته اقدامات حمايتي قبل، حين و بعد از شيوع آفات و بيماري‌ها طبقه‌بندي شده و مورد توصيف، مقايسه و تبيين قرار گرفت. ارزيابيها نشان داد اقدامات زير در قوانين كشور هامورد توجه قرار گرفته‌اند: پرورش جنگل، خروج مازاد مقطوعات، تدوين شاخص‌ها و معيارهاي مديريت پايدار و پايش مستمر آن‌ها، اعلام كانون‌هاي شيوع و مناطق آلوده به عنوان منطقه‌ي ويژه حفاظتي، جمع‌آوري ارگانيسم‌هاي مضر ويا بستر زيست وامحاي آن‌ها، مبارزه زيستي وآتش‌زني كنترل شده و همچنين انجام پژوهش‌هاي بيشتر براي حمايت در مقابل آفات و بيماري‌ها. در قوانين كشورهاتاكيد بر جلوگيري از شيوع آفات و بيماري‌هاي جنگلهاو مراتع است واقدام‌هاي حين شيوع و پس از آن كمتر مورد توجه بوده‌اند. به علاوه، توجه به يافته‌هاي علمي و پژوهشي در زمينه‌ي مبارزه با آفات و بيماري‌هاي جنگل و مرتع نشان داد برخي اقدامات مفيد و ضروري كه در قوانين بررسي شده مورد تصريح قرار نگرفته‌اند عبارتند از : نظام‌مندسازي بهره‌برداري‌ها، تدوين فهرستي از ارگانيسم‌هاي مضر و آفات قرنطينه‌اي جنگل‌ها و مراتع، انجام عمليات احيايي و بهداشتي در مناطق متاثر از آفات و بيماري‌ها و گزارش‌دهي. اين يافته ها محورهاي مناسبي براي اصلاح و تقويت قوانين و مقررات جنگل ها و مراتع در كشور ما براي مبارزه با آفات و بيماري ها فراهم مي كنند