بازخواني نقش دانشجويان در حكمراني دانشگاه با رويكرد كيفي (نمونه‌كاوي: چند دانشگاه منتخب شهر تهران)

هدف: مشاركت دانشجويان در ساختار حكمراني در درون دانشگاه از مهمترين مسائلي است كه سالهاست مورد توجه نظام‌هاي دانشگاهي پيشرو جهان قرار گرفته است. با اين وجود اين حوزه در ادبيات پژوهشي داخل كشور مغفول مانده است. ليكن، هدف از پژوهش حاضر، تحليل نقش دانشجويان در حكمراني درون دانشگاه مي‌باشد.روش‌شناسي: اين پژوهش كيفي با راهبرد تحليل محتوا عرفي تدوين شده است. جامعه آماري اين پژوهش را دانشجويان دكتري آموزش‌عالي در تمامي گرايش‌ها در دانشگاه‌هاي تهران، شهيدبهشتي و علامه طباطبائي تشكيل مي‌دهند كه با استفاده از راهبرد نمونه‌گيري با حداكثرتنوع 35 دانشجوي دكتري از دانشگاه‌هاي نامبرده گزينش شدند. داده‌هاي با استفاده از مصاحبه نيمه‌ساختار يافته گردآوري شد.يافته‌ها: يافته‌ها در بخش موانع فراروي دانشجويان براي مشاركت در شش مولفه اصلي؛ ناكارآمدي حكمراني نظام آموزشي؛ حكمراني غيرآكادميك درون دانشگاهي؛ نظام ياددهي و يادگيري نامناسب؛ كژكاركردي قوانين و مقررات؛ عدم مشاركت دانشجويان در حكمراني و ضعف فرهنگي با سيزده زيرمولفه بدست آمد. سپس متناظر با اين شش مولفه راهكارهاي براي تسريع مشاركت دانشجويان در حكمراني درون دانشگاه در قالب شش مولفه اصلي با سيزده زيرمولفه جمع‌بندي شد. در پايان بر اساس يافته‌ها توصيه‌هاي سياستي براي نظام آموزش‌عالي ايران بيان شده است.نتيجه‌گيري و پيشنهادات: نقش دانشجويان در حكمراني درون دانشگاه مسئله مهمي است كه تاكنون در ادبيات پژوهشي داخل كشور مغفول مانده‌است. همه دانشجويان مشاركت كننده در اين پژوهش بر اهميت اين موضوع ادغان داشته‌اند. با اين وجود، حدود 38 درصد از دانشجويان هيچ تجربه مشاركتي در تصميم‌گيري‌هاي دانشگاه نداشته‌اند. بر اين اساس، يافته‌هاي اين مطالعه بازنمايي كلي از عوامل بازنده و تسهيلگر مشاركت دانشجوان در حكمراني ارائه داده است كه مي‌تواند مبناي براي سياستگذاري در اين زمينه قرار گيرد.نوآوري و اصالت: شناسايي مهمترين عوامل بازدارنده مشاركت دانشجويان در حكمراني درون دانشگاه و ارائه راهكارهاي براي رفع اين عوامل بازدارنده براي مشاركت بيشتر دانشجويان در حكمراني دانشگاه است.