تاثير مديريت چرا بر شاخص‌هاي تنوع گونه‌اي و كاركردي مرتع و ارتباط بين آن‌ها با زيتوده روزميني

كاركردهاي اكوسيستم، وابسته به تنوع زيستي بوده و به دليل گستردگي تنوع، استفاده از شاخص‌هاي مختلف در ارزيابي ارتباط تنوع - كاكرد اكوسيستم ضروري است. بنابراين، در مطالعه حاضر از شاخص‌هاي تنوع گونه‌اي (غنا، شانون وينر، سيمپسون و يكنواختي)و كاركردي براي بررسي ارتباط آن‌ها با كاركرد اكوسيستم (زيتوده روزميني) تحت مديريت‌هاي مختلف چرا در مرتع ييلاقي پيكره در استان مازندران استفاده شد. به منظور محاسبه شاخص‌هاي تنوع گونه‌اي، تنوع كاركرد و ويژگي‌هاي موثر بر توليد زيتوده روزميني (سطح برگ، محتواي ماده خشك برگ، شاخص سطح ويژه برگ، ارتفاع گياه و وزن خشك برگ) از 5 پلات اصلي و 15 زيرپلات در هر سايت چرايي (سبك و سنگين) در مجموع 30 پلات در قالب طرح تصادفي - سيستماتيك استفاده شد. همچنين، ارتباط بين شاخص‌هاي مختلف با زيتوده روزميني با استفاده از روش تجزيه و تحليل رگرسيوني بررسي شد. نتايج نشان دادند كه شاخص‌هاي تنوع گونه‌اي (يكنواختي، شانون و سيمپسون) ارتباط معني‌دار و منفي با زيتوده روزميني داشتند. دو شاخص تنوع كاركرد مبتني بر يك ويژگي داراي رابطه منفي با كاركرد اكوسيستم بودند اما شاخص ميانگين وزني محتواي ماده خشك داراي رابطه مثبت با كاركرد بود. همچنين نتايج رگرسيون چندگانه نيز نشان داد كه شاخص‌هاي تنوع گونه‌اي و تنوع كاركردي مبتني بر يك ويژگي به ترتيب 0.43 و 0.68 از تغييرات كاركرد اكوسيستم را توجيه مي‌كنند. از اين رو، جنبه‌هاي مختلف تنوع زيستي داراي ارتباط با كاركرد اكوسيستم هستند و حفاظت پايدار از خدمات و كاركردهاي اكوسيستم اهميت بالايي دارد. همچنين چراي سنگين موجب از بين رفتن ارتباطات بين تنوع زيستي و كاركرد اكوسيستم شد. به همين دليل كاهش شدت چرايي در اكوسيستم‌هاي مرتعي، موجب بهبود وضعيت تنوع زيستي و در نهايت بهبود كاركرد اكوسيستم خواهد شد.