بررسي اثر سديم استات و اسيد لينولئيك مزدوج بر خوراك مصرفي، وزن بدن، فراسنجه هاي خوني، توليد و تركيبات شير و شاخص‌هاي سلامت كبد در گاوهاي تازه زا

مقدمه و هدف: اين مطالعه به منظور بررسي اثر سديم استات و اسيد لينولئيك مزدوج بر ميزان ماده خشك مصرفي، وزن بدن، فعاليت آنزيم هاي كبدي، توليد و تركيبات شير و متابوليت هاي خوني در  گاوهاي تازه زا انجام شد. مواد و روش ها: در اين مطالعه از 24 رأس گاو هلشتاين با ميانگين وزن اوليه 13±601/47 كيلوگرم و نمره وضعيت بدني 0/21±3/64 به مدت 25 روز طي روز هاي 5-30 بعد زايش استفاده شد. اين آزمايش در 3 تيمار و 8 تكرار در قالب طرح كاملاً تصادفي با مقايسه ميانگين‌ها به روش ميانگين حداقل مربعات در سطح معني‌داري 0/05 انجام شد. تيمار ها شامل 1- جيره پايه(پودر چربي كلسيمي) ، 2- جيره حاوي 300 گرم مكمل سديم استات، 3- جيره حاوي 100 گرم مكمل اسيدلينولئيك مزدوج (50% سيس-9 ترانس-11CLA ، 50% ترانس-10 سيس-12 CLA ) بود. ماده خشك مصرفي و ميزان توليد شير به صورت روزانه، وزن بدن و نمره وضعيت بدني در ابتدا و انتهاي آزمايش اندازه گيري و ثبت شد. همچنين نمونه خون در روزهاي 5، 7، 14، 20، 25 بعد زايش گرفته شد. گاوها در سه وعده‌ي صبح، عصر و شب دوشيده شدند و ركورد هر وعده ثبت گرديد. به منظور اندازه گيري تركيبات شير در روزهاي 5، 8، 11، 14، 17، 20 و  25 بعد زايش نمونه شير گرفته شد. يافته ها: نتايج نشان داد ميانگين وزن بدن، نمره وضعيت بدني و ماده خشك مصرفي بين تيمار ها تفاوت معني داري نداشت. غلظت اسيدهاي چرب غير استريفه تحت تأثير تيمارها قرار نگرفت. همچنين تفاوت معني داري براي تري گليسريد، كلسترول، آلبومين، پروتئين كل پلاسما و نيتروژن اوره اي خون بين تيمار ها مشاهده نشد. غلظت گلوكز پلاسما بين تيمارها تفاوت معني داري داشت (p 0.05 )، به اين صورت كه CLA و سديم استات به ترتيب افزايش و كاهش معني‌داري نسبت به شاهد ايجاد كردند (p 0.05 ). از طرفي سديم استات به‌طور معني‌داري سطح آسپارتات آمينوترانسفراز و لاكتات دهيدروژناز را نسبت به تيمار شاهد و CLA كاهش داد (p 0.05 ). غلظت بتاهيدروكسي بوتيرات پلاسما با مصرف سديم استات به طور معني داري نسبت به تيمار شاهد وCLA  افزايش يافت. توليد روزانه شير، توليد شير تصحيح شده 3/5 درصد چربي و درصد چربي شير بين تيمارها تفاوت معني داري داشت. تيمار سديم استات و CLA نسبت به كنترل به طور معني داري درصد چربي شير را به ترتيب افزايش و كاهش دادند (p 0.05). همچنين توليد چربي شير با مصرف سديم استات نسبت به كنترل افزايش و با مصرف CLA كاهش داشت (p 0.05). نتيجه گيري: با مصرف CLA به دليل كاهش چربي شير ميزان گلوكز خون افزايش يافته، در نتيجه شدت توازن منفي انرژي را كاهش داد كه به دنبال آن آسيب به سلول هاي كبدي كاهش يافت. همچنين با مصرف سديم استات وضعيت انرژي بهبود يافته كه احتمالاً به دليل تأمين استات براي سنتز چربي شير است. مي توان نتيجه گرفت بهترين راهكار براي داشتن كبد سالم در كنار افزايش توليد شير و چربي شير پس از زايش افزودن سديم استات است.