عنوان مقاله :
تعيين رژيمهاي خشك و مرطوب بارش ماهانه با استفاده از شاخص بارش انگوت در ايستگاه اردبيل
پديد آورندگان :
آسيابيهير ، رقيه دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه منابع طبيعي , مصطفي زاده ، رئوف دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه منابع طبيعي , نبوي ، سعيد دانشگاه تهران - دانشكده منابع طبيعي
كليدواژه :
تغييرات زماني بارش , رژيم بارش , خشكسالي , شاخص اقليمي , ماه خشك
چكيده فارسي :
زمينه و هدف: خشكسالي يكي از عوامل اصلي مشكلات اقتصادي و محيط زيستي است و مقدار بارش مهمترين متغير اقليمي با تغييرات زماني- مكاني است كه داراي تاثير جدي بر موجوديت منابع آب است. شاخص بارش انگوت يك شاخص براي تعيين چرخه اقليمي بارندگيها در دورههاي خشك و مرطوب است. شاخص بارش انگوت تغييرات پارمتر اقليمي بارش در هر ماه را براي تعيين دورههاي باراني و خشك مشخص مينمايد. هدف تحقيق حاضر، ارزيابي و محاسبه شاخص بارش انگوت در تحليل دورههاي خشك و مرطوب بارندگي در مقياس ماهانه در ايستگاه اردبيل بود.روش بررسي: شاخص بارش انگوت براساس نسبت مقادير متوسط روزانه بارش در يك ماه و مقادير متوسط روزانه بارش در يك سال محاسبه شد و در ادامه بر اساس مقادير شاخص مذكور، ماههاي خشك و مرطوب مشخص شد و مقادير ضريب همبستگي شاخص مذكور بر اساس آزمون پيرسون محاسبه و ارتباط آن با مؤلفههاي بارش ماهانه مورد آزمون قرار گرفت.يافتهها: بر اساس نتايج، مقدار شاخص بارش انگوت در ماه ارديبهشت با مقدار عددي 2.33 تحت عنوان ماه مرطوب، ماههاي آبان و فروردين بهترتيب با مقدار عددي 1.65 و 1.57 داراي رژيم بارش نرمال و بقيه ماهها با مقدار شاخص كمتر از واحد، تحت عنوان ماه خشك طبقهبندي شد. همچنين، شاخص بارش انگوت با ضريب تغييرات مقادير بارش رابطه عكس (R2=0.408) و با مقادير متوسط بارندگي ماهانه رابطه مستقيم (R2=0.998) و معنيدار داشت. بحث و نتيجهگيري: بيشترين مقدار شاخص بارش انگوت مربوط به ماههاي آبان و ارديبهشت بوده و شاخص انگوت با ضريب تغييرات مقادير بارش رابطه عكس و با مقادير متوسط بارندگي ماهانه رابطه مستقيم و معنيدار داشت. امكان تعيين رژيم بارش ماهانه براساس دامنه مقادير شاخص انگوت فراهم شده است. مقايسه نتايج با ساير شاخصهاي معمول خشكسالي مانند شاخص بارش استاندارد در تحليل خشكسالي و تعيين دورههاي ماهانه خشك و مرطوب در ساير مناطق كشور نيازمند مطالعات بيشتري است.
عنوان نشريه :
علوم و تكنولوژي محيط زيست
عنوان نشريه :
علوم و تكنولوژي محيط زيست