اثر ساختار مالياتي بر رشد اقتصادي ايران

كشورهاي در حال توسعه مانند ايران براي تأمين مالي هزينه‌هاي خود به درآمد بيشتري نياز دارند و درآمدهاي مالياتي مي‌تواند يكي از منابع اصلي ايجاد درآمد باشد. با محدوديت‌هاي بودجه، تركيب مناسبي از ماليات براي ايجاد درآمد و سهم آن در عملكرد رشد بايد مورد توجه قرار گيرد. از آنجا كه ممكن است انواع مختلف ماليات‌ها اثرات متفاوتي بر رشد اقتصادي از خود نشان دهند؛ لذا مطالعه رابطه‌ بين ساختار ماليات و رشد اقتصادي، بسيار مهم و ضروري است. بررسي ادبيات اقتصادي نشان مي‌دهد كه تأثير ساختار ماليات بر رشد اقتصادي مبهم و غيرقطعي است. بنابراين رابطه‌ بين ساختار ماليات و رشد اقتصادي بايد به صورت تجربي در نمونه‌هاي مختلف مورد بررسي قرار گيرد. از اين رو اين پژوهش، اثر ساختار مالياتي (سهم انواع درآمدهاي مالياتي در كل درآمدهاي مالياتي) بر رشد اقتصادي بدون نفت را در اقتصاد ايران طي دوره زماني 99-1357 با استفاده از روش خودرگرسيوني با وقفه‌هاي توزيعي بررسي كرده است و به اين نتيجه رسيده است كه در تمامي مدل‌ها اثر بار مالياتي بر رشد اقتصادي منفي و معني‌دار است. نتايج حاصل از برآورد اثر انواع ماليات‌ها بر رشد اقتصادي در مدل‌هاي جداگانه نشان مي‌دهد كه اثر ماليات بر اشخاص حقوقي، ماليات بر مصرف و فروش كالاها، ماليات بر واردات كالاها و خدمات و ماليات بر ثروت، بر رشد اقتصادي، منفي و معني‌دار بوده است؛ اما اثر ماليات بر درآمد بر رشد اقتصادي، مثبت و معني‌دار بوده است. لذا دولت در اقتصاد ايران با هدف رسيدن به درآمدهاي مالياتي بيشتر و دستيابي كشور به رشد اقتصادي بالاتر، بايد به ماليات‌هاي مستقيم و به طور خاص به ماليات بر درآمد اشخاص روي بياورد و از فرارهاي مالياتي افراد جلوگيري كند.