گاه نگاري مطلق تپه طالبخان سيستان بر اساس آزمايش كربن 14

طي چند دهه گذشته كاوش هاي متعددي در محوطه هاي عصر مفرغ جنوب شرق ايران صورت گرفته كه نتايج حاصل از اين پژوهش‌ها منجر به تدوين گاهنگاري منطقه با محوريت شهر سوخته شده است. تاكنون بيشتر پژوهش هاي صورت گرفته در پيش از تاريخ سيستان متمركز به شهر سوخته بوده، در حالي كه در بررسي روشمند باستان شناختي سيستان بيش از 900 محوطه هم عصر شهر سوخته در دشت جنوبي سيستان وجود دارد كه جهت درك بهتر فرهنگ هاي عصر مفرغ سيستان نياز است تا برخي از محوطه هاي اقماري- استقراري مرتبط با شهر سوخته مورد بررسي و مطالعه دقيق قرار گيرند. ازاين‌رو با توجه به سؤالات و ابهامات موجود در شناخت شاخصه هاي فرهنگي عصر مفرغ سيستان و همچنين آموزش دانشجويان رشته باستان شناسي دانشگاه زابل، تپه طالبخان انتخاب و به مدت شش فصل مورد كاوش باستان شناسي قرار گرفت. يكي از اصلي ترين اهداف فصل پنجم در اين محوطه، لايه نگاري و ارائه تاريخگذاري نسبي و مطلق بود كه طي كاوش صورت گرفته شش فاز استقراري شناسايي شد در اين مقاله سعي برآن است تا با تحليل مواد فرهنگي بويژه سفال هاي به دست آمده از كاوش اين محوطه و استفاده از نتايج آزمايش كربن 14 به گاهنگاري اين محوطه پرداخته شود. سوالات مهم اين پژوهش عبارت است از اينكه توالي استقراري تپه طالبخان مربوط به چه دوره هايي بوده و چگونه مي توان با استفاده از نتايج كربن 14 اين محوطه، چالش هاي موجود در گاهنگاري منطقه را تبيين و ارزيابي نمود. جهت تاريخ گذاري مطلق نهشته هاي فرهنگي تپه طالبخان 4 نمونه زغال به آزمايشگاه دانشگاه آكسفورد انگلستان ارسال شد كه نتايج حاصل از آن نشان مي دهد اين محوطه در حدود 2500 پيش‌از ميلاد مورد استقرار قرار گرفته و تا حدود 2300 پيش ازميلاد ادامه داشته است. از آنجايي كه يافته هاي سفالي به دست آمده از اين محوطه مشابهت هاي زيادي با فازهاي 1 و 0 شهر سوخته دارد به نظر مي رسد كه احتمالاً تاريخي قديمي تر از آنچه كه تاكنون در نظر گرفته مي شده يعني بين 2300 تا 2200 پيش ازميلاد را براي پايان دوره شهر سوخته و محوطه هاي اقماري آن بايد درنظر گرفت.