بررسي اثرگذاري وجود كدهاي اخلاقي بر ناسازگاري اجتماعي: نقش ميانجي مكان كنترل دروني (مورد مطالعه: معلمان شهرستان يزد)

هدف پژوهش حاضر، بررسي اثرگذاري وجود كدهاي اخلاقي بر ناسازگاري اجتماعي با در نظر گرفتن نقش ميانجي مكان كنترلي دروني بود. به اين منظور 271 نفر از معلمان دبيرستانهاي شهرستان يزد (196 زن و 75 مرد) در سال تحصيلي 99-1398 به روش نمونه‌گيري دومرحله‌اي، در مرحله اول به‌ روش طبقه‌اي متناسب و در مرحله دوم به‌ روش خوشه‌اي انتخاب شدند. آنها به پرسشنامه خودسنجي سايكوپاتي لوينسون و همكاران (1995)، پرسشنامه وجود كدهاي اخلاقي ولنتاين و بارنت (2002) و پرسشنامه كنترل دروني دوبيوس (1997) پاسخ دادند. براي آزمودن الگوي پيشنهادي پژوهش، از تحليل عاملي تأييدي و مدل معادلات ساختاري موجود در بسته‌ هاي نرم افزاري LISREL و SPSS  استفاده‌شده است. الگوي پيشنهادي در جامعه پژوهش برازنده بود(X2/DF = 2.53, RMSEA = 0.079). يافته هاي حاصل از تحليل معادلات ساختاري نشان داد كه وجود كدهاي اخلاقي با اثر ميانجي مكان كنترل دروني اثري منفي و معنادار بر ناسازگاري اجتماعي دارد. همچنين وجود كدهاي اخلاقي اثري مثبت و معنادار بر مكان كنترل دروني دارد و مكان كنترل دروني اثري منفي و معنادار بر ناسازگاري اجتماعي دارد. نتايج نشان داد كه افراد ناسازگار به دليل ويژگيهاي خاص خود، كدهاي اخلاقي سازمان را رعايت نمي كنند. اين رعايت نكردن كدها نشانگر عدم مسئوليت پذيري فرد نسبت به اخلاقيات سازماني است كه يكي از ويژگيهاي افرادي است كه داراي مكان كنترل بيروني‌ اند. با اين اوصاف به‌ نظر بديهي است كه چنين افرادي كدهاي اخلاقي سازمان را رعايت نكنند.