گيلن باره و واكسيناسيون كوويد-19: يك مطالعه مروري نظام مند

زمينه. گزارش هايي مبني بر بروز سندرم گيلن باره به دنبال واكسيناسيون كوويد-19 وجود داشته و لزوم توجه به اطمينان از ايمن بودن واكسيناسيون كوويد-19 را مي طلبد. لذا هدف از انجام اين مرور نظام مند، بررسي ارتباط بين واكسيناسيون كوويد-19 و بروز سندرم گيلن باره (GBS) در صورت وجود و تعيين نوع واكسن است. روش كار. در تيرماه 1400 پايگاه هاي داده مدلاين (از طريق PubMed)، اسكوپوس، كوكران و ISI جست و جو گرديد تا مقالات منتشر شده و نشده در اين باره مشخص شوند. در طرح اجزاي چهارگانه سؤال باليني مطرح شده (PICO)، جمعيت (Population) مورد بررسي «تمام افرادي كه تحت واكسيناسيون كوويد-19 قرار گرفته اند» تعيين شد، مداخله (Intervention) «دريافت انواع واكسن هاي كوويد-19» و نتيجه باليني مورد نظر (Outcome)، «بروز سندرم گيلن باره به دنبال دريافت واكسن» در نظر گرفته شد. در اين مرور نظام مند، مقالات توصيفي از نوع گزارش مورد يا موارد وارد مطالعه گرديد. ابزار موسسه Joanna Briggs جهت ارزيابي نقّادانه مقالات وارد شده به مطالعه به كار گرفته شد. يافته ها. در مجموع 12 گزارش يا سري مورد شامل 21 بيمار وارد مطالعه شد. بيش از نيمي از بيماران مرد بودند و ميانگين سني بيماران مرد كمتر از زنان بود. از نظر نوع واكسن، رايج ترين نوع واكسن تزريقي Oxford/AstraZeneca بود و همه موارد به جز يك بيمار تنها يك دوز از واكسن را دريافت كرده بودند. با توجه به فاصله زماني بين دريافت واكسن و شروع علايم GBS، كمترين ميانگين فاصله زماني مربوط به واكسن بي نام مبتني بر وكتور و بيشترين مربوط به Oxford/AstraZeneca بود. نتيجه گيري. در اين مرور نظام مند مطالعات گزارش مورد، وجود رابطه اي عليتي بين تجويز واكسن كوويد-19 و بروز سندرم گيلن باره تأييد يا رد نمي گردد. كشف چنان ارتباطي مستلزم مطالعات مورد شاهدي گسترده اي است. پيامدهاي عملي. بيشترين موارد بروز سندرم گيلن باره به دنبال تزريق واكسن توليد مشترك آكسفورد/آسترازنكا بوده است و اكثريت بيماران تنها يك دوز واكسن دريافت كرده بودند. ضعف پيش رونده دوطرفه اندام تحتاني، پارستزي و بي حسي اندام ها، درد منتشر بدن و كمر درد شايع ترين علايم گيلن باره در بيماران بودند.