گويش ‏سنجي متغيرهاي زبان‌شناختي زبان‌گونه‌هاي كرمان- شمالي

پژوهش حاضر با اتخاذ رويكردي كمي و كل گرايانه و با اعمال روش هاي گويش سنجي به تحليل رايانشي متغيرهاي زبان شناختي موجود در گونه هاي زباني كرمان-شمالي مي‌پردازد. اين پژوهش، از نوع توصيفي- تحليلي است و داده ها به روش ميداني جمع‌آوري شده‌اند. تحليل داده هاي گردآوري شده نيز به صورت آماري با بهره گيري از رايانه و  گويش سنجي و نقشه نگاري RuG/L04 صورت گرفته است. داده هاي پژوهش شامل معادل هاي بومي 205 واژه و 10 جمله‌ پايه‌ مستخرج از پرسش‌نامه‌هاي «فرهنگستان» و «موريس سوادش» است. روايي پرسش نامه‌ مذكور براساس آزمون آلفاي كرونباخ، نرخ 96/0 به دست آمده است. جامعه‌ آماري پژوهش را گويشوران بومي 16 شهرستان حوزه‌ شمال استان كرمان شامل 105 دهستان تشكيل مي‌دهند. ميانگين سني گويشوران 60 سال و متوسط سواد آن ها در حد آموزش ابتدايي است كه 45% زن و 55% مرد هستند. نتايج حاصل از تحليل انبوهه‌ داده ها نشان داد كه شش خوشه‌ گويشي عمده از هم متمايز هستند و اين خوشه هاي گويشي خود به زير خوشه هايي تقسيم مي شوند. هر يك از خوشه‌هاي گويشي داراي ويژگي‌هاي آوايي، واجي، صرفي يا نحوي متمايزي هستند كه آن‌ها را از ديگر خوشه‌ها جدا مي‌كند. بر اساس تحليل آماري داده ها، از ميان خوشه‌هاي گويشي شش گانه، تنها يكي از آن ها گويش است و باقي خوشه ها فاقد ويژگي‌هاي گويشي مي‌باشند و در نتيجه در سطح لهجه محسوب مي شوند.