مطالعه تطبيقي ديپلماسي ديجيتال آمريكا، بريتانيا، چين و روسيه

استفاده از شبكه هاي اجتماعي در امور ديپلماتيك يكي از رايج‌ترين عرصه هاي پيوند ديپلماسي و فناوري است كه به‌نام ديپلماسي ديجيتال شناخته مي شود. هدف از مقاله حاضر مطالعه تطبيقي ديپلماسي ديجيتال آمريكا و بريتانيا (حافظان نظم ليبرال) و چين و روسيه (تجديدنظرطلب) و دست‌يابي به نقاط اشتراك و افتراق آن هاست. چارچوب نظري حاكم بر اين پژوهش، سازه انگاري است و از روش تحليل مضمون براي تجزيه و تحليل داده‌ها استفاده شده است. اين پژوهش، از نظر جهت‌گيري كاربردي و از نظر ماهيت، توصيفي است. جامعه تحقيق، مجموعه اسناد منتشر شده مرتبط با ديپلماسي ديجيتال كشورهاي مورد مطالعه است. نمونه تحقيق، متشكل از 20 مقاله علمي- پژوهشي، 5 مقاله اينترنتي، 2 سند دولتي و 1 مصاحبه منتشرشده از سال 2010 تا 2021 است كه به‌صورت هدفمند انتخاب شده‌اند. نتايج حاصل نشان مي دهد مقابله با هژموني آمريكا، ايجاد تمايز شناختي با غرب، نمايش هويت مستقل از غرب و اقتدارگرايي ديجيتال، چهار مؤلفه هويتي مشترك ديپلماسي ديجيتال چين و روسيه هستند. در حالي كه آمريكا و بريتانيا به‌دنبال ترويج گفتمان آزادي اينترنت و ارزش‌هاي ادعايي ليبرال هستند. هر چهار كشور داراي كارگزاران تكنوفيل (دوست‌دار فناوري) بوده و از ديپلماسي ديجيتال براي ترويج گفتمان خود، تضعيف رقبا و مديريت فضاي اطلاعاتي استفاده مي كنند. چين، بريتانيا و آمريكا داراي ساختار مناسب براي پذيرش و به‌كارگيري فناوري هستند.