تبليغات خصمانه در نظام آزادي رسانه‌ها در چارچوب حقوق بين‌الملل

رسانه‌ها ضرورت عصر دهكده جهاني و تنظيم‌كننده حقوق و روابط بين‌الملل هستند. وسايل ارتباط‌جمعي، سياست دولت‌ها را پيش مي‌برد و خود را ابزار حيات آنان معرفي مي‌كند. رسانه مدخل آزادي بيان و نشر اطلاعات و البته ناظر بر حقوق‌بشر لقب مي‌گيرد. با اين‌ حال هميشه هم بيانگر هنجارها و جهاني‌سازي قائم بر حقوق بين‌الملل نيست تا جايي‌كه دولت‌ها كاركرد رسانه را به‌نفع خود و در ضديّت با ديگر جوامع نيز به‌كار مي‌برند. اين فناوري گاه با تعرض به حريم ساير تابعان، سويه غيرمسالمت‌آميز مي‌گيرد و صلح و امنيت بين‌الملل را به‌مخاطره مي‌اندازد. بر اين اساس، سؤال اصلي مقاله اين است كه حقوق بين‌الملل به چه ميزان توانسته عملكرد رسانه‌ها در بيان و نشر تبليغات خصمانه را قاعده‌مند سازد؟ بنابراين، با به‌كارگيري روش توصيفي-‌تحليلي و استقراء از قواعد حقوق بين‌الملل، ماهيت پروپاگانداي سياسي كه بي‌شباهت به تبليغات خصمانه نيست، در صحنه حقوق و عملكرد رسانه‌ها واكاوي شده است. ميدان ‌عمل محقق دامنه حق «آزادي بيان و نشر اطلاعات» برگرفته از اعلاميه جهاني حقوق‌بشر و اسناد عام‌الشمول و فرض آن در نظام كاركرد رسانه‌ها بوده است. نتيجه پژوهش بر ممنوعيّت ضمني تبليغات خصمانه در اسناد متعدد بين‌المللي حكايت دارد اما سوءاستفاده دولت‌ها از رسانه در تحريك يا تهديد به جنگ‌طلبي و تصويرسازي مسالمت‌آميز از مخاصمات به‌واقع محرز است. حقوق بين‌الملل بايد نظام عملكرد رسانه‌ها را به‌هنجار سازد، چراكه رسانه با ادعاي بي‌حصر آزادي بيان مي‌تواند حتي موجب مأخذ نفرت‌پراكني، خشونت‌طلبي و جنگ‌افروزي شود يا هر مخاصمه‌اي را با تغيير ماهيت، اقدام بشردوستانه معرفي كند.