بازخواني سير تطور نظرات فوكوياما به عملكرد جريان نومحافظه‌كاري از بوش تا ترامپ

به‌اذعان تحليل‌گران، نظريه «پايان تاريخ» فرانسيس فوكوياما يكي از بنيان‌هاي نظري سياست دولت‌هاي آمريكا در سه دهه اخير بوده است و جهت‌گيري سياست خارجي آمريكا بر اين مبنا استوار بود كه ليبرال دموكراسي و اقتصاد بازار، الگوي قابل تجويز براي رهايي از مشكلات خواهد بود. سؤال اصلي پژوهش اين است كه مباني و مصاديق انتقاد و اعتراض فوكوياما به جريان نومحافظه‌كاري در بيش از دو دهه اخير چه بوده است و با توجه به ديدگاه‌هاي متغير او، چه سناريوهايي مي‌توان براي آينده سياست خارجي آمريكا ترسيم كرد؟ هدف پژوهش، تبيين اين موضوع است كه با توجه به ديدگاه‌هاي انتقادي فوكوياما و مواجهه آمريكا با پديده ترامپيسم، جهت‌گيري و روند سياست خارجي آمريكا در قالبي غير از منظومه سياسي- اقتصادي ليبراليسم به‌كدام سمت‌و‌سو پيش مي‌رود. يافته‌هاي تحقيق بر اساس روش توصيفي- تحليلي نشان مي‌دهد سياست خارجي آمريكا با توجه به چالش‌هاي پيش رو از جمله وضعيت سيال و پيچيده بين‌المللي و همچنين بروز شكاف‌هاي داخلي در آمريكا، راهبردهاي خود را در قالب تركيبي متوازن از همكاري و رقابت دنبال و منحصر به پيگيري ارزش‌هاي چالش‌زاي ليبرال دموكراسي نخواهد كرد. فوكوياما تفاوت برخورد با رسانه‌ها را بخشي از اختلافات جامعه قطبي شده امريكا مي‌داند و فناوري‌هاي جديد ارتباطي را تشديد كننده افول ليبراليسم امريكايي مي‌داند.