عنوان مقاله :
توسعه معادلات تجربي تخمين ضريب تشت تبخير در منطقه فسا
پديد آورندگان :
اميري ، محمد جواد داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺴﺎ - داﻧﺸﮑﺪه ﮐﺸﺎورزي - ﮔﺮوه ﻋﻠﻮم و ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ آب , بهرامي ، مهدي داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺴﺎ - داﻧﺸﮑﺪه ﮐﺸﺎورزي - ﮔﺮوه ﻋﻠﻮم و ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ آب , موسويپور ، معصومه السادات داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺴﺎ - داﻧﺸﮑﺪه ﮐﺸﺎورزي - ﮔﺮوه ﻋﻠﻮم و ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ آب , شعباني ، علي داﻧﺸﮕﺎه ﻓﺴﺎ - داﻧﺸﮑﺪه ﮐﺸﺎورزي - ﮔﺮوه ﻋﻠﻮم و ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ آب
كليدواژه :
ضريب تشت , معادلات تجربي , آناليز حساسيت , پنمن- مانتيث- فائو
چكيده فارسي :
روش تشت تبخير كلاس A يكي از روشهاي بسيار رايج تخمين تبخير– تعرق مرجع (ET0)است كه بهدليل سادگي، هزينه بهنسبت كم و توانايي تخمين تبخير- تعرق روزانه، بهطور گسترده در جهان استفاده ميشود. در اين تحقيق كارايي 8 معادله تجربي شامل آلن و پروئيت ، كوئنكا، اشنايدر، اشنايدر اصلاح شده، پرييرا و همكاران، اورنگ، راگووانشي و والندر و فائو 56 در برآورد ضريب تشت تبخير كلاس A و تبخير - تعرق گياه مرجع در ايستگاه فسا واقع در استان فارس مورد ارزيابي قرار گرفت. براي اين منظور ضريب تشت محاسبه شده از معادلات فوق با ضريب تشت اندازهگيري شده كه از نسبت تبخير - تعرق بهدست آمده از روش فائو- پنمن- مانتيث به ميزان تبخير از تشت بهدست آمد، مقايسه شد. نتايج نشان داد تمامي معادلات تجربي داراي دقت بسيار پاييني در برآورد ضريب تشت تبخير هستند (0/3 /NRMASE 0/25 ;R^2). نتايج مقايسه بين ET0 بهدست آمده از معادلات تجربي با ET0 بهدست آمده از معادله پنمن- مانتيث- فائو نشان داد كه معادله فائو 56 داراي بهترين عملكرد است (0/72=/NRMASE=0/3 ;R^2). بهمنظور افزايش دقت معادلات تجربي ضريب تشت تبخير، اين معادلات با دادههاي هواشناسي 8 ساله (1386-1394) ايستگاه هواشناسي فسا تصحيح شده و با دادههاي مستقل 2 ساله (1394-1396) اعتبارسنجي شد. نتايج نشان داد كه دقت همه معادلات تجربي افزايش يافته و معادله كوئنكا با 0/16 = NRMASE و 0/63 = R^2 بهعنوان مناسبترين معادله براي تخمين ضريب تشت و تبخير- تعرق مرجع (0/85=/NRMASE=0/18 ;R^2). براي منطقه فسا انتخاب شد. آناليز حساسيت نشان داد كه بهترتيب دادههاي سرعت باد (U)، رطوبت نسبي (RH)، فاصله تشت از پوشش گياهي (F)، شيب منحني فشار بخار اشباع (∆)، ساعت آفتابي (n)، و فشار هوا (P) بيشترين تأثير را در تخمين ضريب تشت تبخير دارد. با استناد به نتايج آماري و تحليل حساسيت، معادلهاي براي برآورد ضريب تشت در منطقه فسا و ساير مناطق داراي اقليم يكسان با آن منطقه استخراج شد.
عنوان نشريه :
علوم آب و خاك
عنوان نشريه :
علوم آب و خاك