تحليل مكاني نمايه‌هاي حدي دما تحت تأثير تغيير اقليم مبتني بر داده‌هاي CORDEX و روش توسعه‌يافته تصحيح اُريبي در ايران

در اين پژوهش، روند تغييرات مكاني نمايه‌هاي حدي دما مرتبط با بخش‌هاي سلامت و كشاورزي شامل تعداد روزهاي يخبندان، تعداد روزهاي تابستاني، تعداد روزهاي يخي، تعداد شب‌هاي حاره‌اي، طول فصل رويش، دامنه تغييرات شبانه‌روزي دما، طول مدت سرما و طول مدت گرما براي 54 ايستگاه همديدي در سرتاسر ايران براي دوره‌هاي مشاهداتي (2005-1976) و آينده (2054-2025) بررسي شدند. بدين منظور، داده‌هاي دماي كمينه و بيشينه 3 مدل اقليمي منطقه‌اي به نام‌هاي CCSM4، MPI-ESM-MR و NORESM1-ME پروژه CORDEX تحت دو سناريو RCP4.5 و RCP8.5 با استفاده از روش توسعه‌يافته تصحيح اُريبي چند مقياسه براي هر ايستگاه ريزمقياس‌نمايي شدند. سپس، روند و تغييرات نمايه‌هاي حدي دما با استفاده از روش‌هاي مَن-كِندال و شيب خط روند شِن بررسي شدند. نتايج بررسي‌ها نشان داد كه نمايه‌هاي گرم همانند تعداد روزهاي تابستاني و تعداد روزهاي حاره‌اي در بيشتر ايستگاه‌ها براي هر دو دوره مشاهداتي و آينده روند مثبتي داشته‌اند. در مقابل، نمايه‌هاي سرد مانند تعداد روزهاي يخبندان در بيشتر ايستگاه‌ها روند كاهشي داشته‌اند. نتايج نمايه‌هاي طول مدت گرما و سرما نشان داد كه بيشتر ايستگاه‌ها براي هر دو دوره زماني فاقد روند هستند. طول فصل رويش در بيش از 60 درصد ايستگاه‌ها (45 درصد معني‌‌دار) كه بيشتر در نواحي شمالي، شمال غربي و غرب واقع شده كشور افزايش يافته است. بر اساس نتايج به‌دست آمده مي‌توان دريافت كه بدون درنظر گرفتن اقدامات سازگاري با شرايط اقليمي، برخي از نقاط كشور ممكن است در آينده با خطر سلامت و قابليت سكونت و كشاورزي محدود مواجه شوند.