بازنمايي وجه فعلي در مقدمه شاهنامه ابومنصوري: مقايسه رويكردي سنتي و نظريه نقشگرا در باب وجه

وجه در مفهوم كلي، شيوه و نقطه‌نظر گوينده در بيان مفهوم جمله بوده و مبين چگونگي بيان وقوع يا عدم‌وقوع فعل و داشتن يا نداشتن حالتي از منظر وي است. در زبان‌هاي دنيا ابزارهايي براي بيان وجه وجود دارند كه شامل وجه فعلي، فعل‌هاي وجهي، قيدها و صفت‌هاي وجهي هستند. در ميان ابزارهاي بيان وجه، وجه فعلي از اهميت ويژه‌اي برخوردار است، زيرا در بيان مفهوم گزاره بار عمده بر دوش فعل اصلي جمله است. در مقاله حاضر، چگونگي بازنمايي وجه فعلي در مقدمه شاهنامه ابومنصوري ذيل آرا و بخش‌بندي ناتل خانلري (1353) و مباني نظري دستور نقشگراي هليدي بررسي و مقايسه شد. اين بررسي نشان داد كه عليرغم تمايز در دو نگرش مذكور، وجه فعلي در هر دو رويكرد از طريق گروه فعلي (بن ماضي و مضارع و عناصر تصريفي منضم به فعل) بازنمايي مي‌گردد. همچنين تفاوت­هاي اين دو رويكرد در مقوله بازنمايي وجه در زبان فارسي، از جمله عدم‌تطابق در زير‌مجموعه وجه غيراخباري بيان شد.