عنوان مقاله :
واكاوي روش آموزشي فعاليت ـ محور (TBLT) در فرايند ياددهي و يادگيري نظام آوايي زبان عربي
پديد آورندگان :
همايوني ، سعداله دانشگاه تهران - گروه زبان و ادبيات عربي , فولادي ، مريم دانشگاه تهران
كليدواژه :
آموزش زبان عربي , نظام آوايي , سطوح زنجيري و زبرزنجيري , روش فعاليت ـ محور
چكيده فارسي :
از چالشهاي اصلي در آموزش زبان عربي، آموزش نظام آوايي با روشي نظاممند است، زيرا زبانآموزان براي برقراري ارتباطي هدفمند و تعامل صحيح با اهل زبان، نيازمند فهم سطوح مختلف آوايي، از طريق آموزشي كاربردي هستند. در اين صورت است كه آنها ميتوانند علاوه بر تلفظ قابلقبول و قابلفهم، واكنشهاي كلامي و غيركلامي صحيحي در مقابل كلام مسموع ارائه دهند. لذا پژوهش حاضر درصدد است با روش توصيفي ـ تطبيقي، اصول رويكرد آموزشي فعاليت ـ محور در آموزش نظام آوايي زبان عربي را به مداقه بگذارد. نتايج حاكي از آن هستند كه عمده تفاوت نظام آوايي زبانهاي فارسي و عربي در سطح چهارم دشواري [θ /ħ /ð /sˤ /dˤ /tˤ /ðˤ /ʕ /ɣ] و پس از آن در سطح سوم دشواري [k/ q/ w/ dʒ/ z/ s/ ʃ] براي عربيآموزان است. رويكرد فعاليت ـ محور با مرحلۀ پيش از فعاليت، ابتدا زبانآموز را به لحاظ شناختي نسبت بدين تفاوتها وهمچنين سطح زبرزنجيري كلام آگاه و آمادگيهاي لازم را ايجاد ميكند. سپس، حين فعاليت با تأكيد بر تمام جنبههاي زبان در سطوح زنجيري و زبرزنجيري كلام به صورت معنادار، از طريق درگير ساختن در فعاليتهاي كاربردي بر اساس نياز در موقعيتهاي ارتباطي، تأكيد بر تعامل محوري و... زبانآموز را به لحاظ رفتاري تقويت ميكند. اين امر بهگونهاي است كه با استفاده از فعاليتهاي واقعي و در بافت متن شنيداري، زبانآموز را در موقعيت ارتباطي واقعي قرار ميدهد. همچنين، چالش تغيير خصائص آواها در نتيجۀ همنشيني را مرتفع ساخته و با تثبيت بُعد شناختي و تكرار فعاليتها در موقعيتهاي شبهواقعي در مرحلۀ پس از فعاليت، سبب افزايش توانش ارتباطي زبانآموزان ميشود. بنابراين، ميتوان گفت رويكرد فعاليت ـ محور كاملاً براي آموزش نظام آوايي زبان عربي مناسب است.